Recensie The war on drugs ★★1/2

Van BDW wordt gezegd dat hij die verloren heeft. Vraag is of die überhaupt wel gevoerd wordt! 11 dagen na onze vraag naar de criminaliteitscijfers over druggebruik op de festivals in Werchter en Dour, hebben we immers nog steeds geen cijfermateriaal bekomen van de federale politie. En dat terwijl de cijfers van TML wél gekend en publiekelijk gecommuniceerd werden. Dat kan op drie zaken wijzen: dat het aantal (pers)vragen hoger is dan men administratief aankan om binnen een redelijke termijn te antwoorden bij de federale, het kan echter ook wijzen op een discrepantie tussen de perceptie die de politiek rond de drugproblematiek (op festivals) creëert (dat men erg streng is, grote controles uitvoert, …) en wat er zich wel degelijk afspeelt op het terrein, of er kan sprake zijn van een good old doofpotoperatie à la belge. Feit is dat op Pukkelpop The War on Drugs kennelijk zowat iedereen koud liet. Allemaal de schuld van een (fascistoïde) socialist en diens handlanger, een (al even fascistoïde) ‘liberaal’.

Die ‘liberaal’ en socialist moeten zich toch wel vragen stellen bij dag 1 op Pukkelpop. Wanneer zowel Rag ‘n’ Bone Man als Dua Lipa in de namiddag meer volk trekken dan de hoofdschotel Arcade Fire en The War on Drugs ’s avonds aan de Main Stage, zit je met een gigantisch probleem. De Amerikaanse indieband die 13 jaar bestaat, heeft zijn vierde langspeler ‘A Deeper Understanding’ bij ons bijna een jaar uit. Eerlijk? Zo’n band past niet op een festival. Omdat het luistermuziek is, komt die beter tot zijn recht bij een zittend publiek. De Pukkelpoppers leken er ook zo over te denken, bijzonder veel ruimte was er dan ook aan de Main Stage, in die zin dat je er moeiteloos door het publiek van achter naar voor kon wandelen. En vooraan gaapte al helemaal een groot gat, links en rechts van het podium.

Bedoeling was dat we The War on Drugs op Sziget Festival zouden reviewen. De weergoden staken daar echter een stokje voor door na 7 dagen aan 35 graden een onweersbui in te lassen. De band uit Philadelphia puur op het gehoor recenseren vanuit de perscontainer, zou misschien nog iets voor een populaire krant in ons land zijn, die zijn recensies op voorhand op de redactie schrijft. Wij vinden dat echter deontologisch not done. En kennelijk zijn er nog maar een paar collega’s over die dat ook vinden.

Achteraf bekeken hadden we The War on Drugs op Sziget wél kunnen recenseren. Ons standpunt was namelijk dat het erg goed klonk. Dat kon je ook zeggen van hun passage op Pukkelpop. Maar, de mannen uit Philadelphia namen niet de moeite om contact te maken met het publiek. Ze leken eerder in hun eigen muzikale bubbel te vertoeven waarin ze hun universum optrokken.

Een universum, we moeten daar niet flauw om doen, waar songs eigenlijk één groot excuus blijken om live de instrumentale kaart te trekken (denken we maar aan de lange outro van ‘Red eyes’ of de nooit eindigende synthloop waarin ‘Under the pressure’ baadt bijvoorbeeld). Gevolg: een concert met slechts een tiental nummers op de set dat in totaal zo’n negentig minuten duurt. Horen we u daar tellen dat dat een gemiddelde oplevert van 9 minuten per song? Exact! Legt u het verband dat ook daarom wellicht heel wat toeschouwers kozen om op het gras te gaan zitten en TW Classicgewijs hun zitzak bovenhaalden? Inderdaad.

Maar even goed kunt u in een ruk ook meteen concluderen dat het Belgisch publiek gewoon een passief kakpubliek is dat als het al voor de bijl gaat dat vaak pas halfweg of naar het einde van een concert doet (tenzij het hyperkinetische herrie van Eva De Roo en Skyve of hiphop op zijn bord krijgt). Geloof ons, optredens van een grieperige en routineuze Dua Lipa (met krak dezelfde nummers op de lijst) genereren een compleet andere publieksreactie – voor zover er al van reactie sprake kan zijn - in ons land, vergeleken met festivals die er wél toe doen als Rock am Ring en Sziget Festival. Opvallend trouwens hoe strak de lijnvoering is van zowel Rock Werchter als Pukkelpop dit jaar in vergelijking met andere festivals. Ook daar kan u een rechtse, strikte orde in zien als u wil. In die zin dat het naast de weinig comfortabele mierenhoop waarin Belgische festivalgangers zich moeten wurmen – er is wel erg weinig ruimte aan bepaalde stages, bewust worden sommige artiesten en bands in te kleine tenten geplaatst om zo schaarste te creëren om zo  consumenten aan te zetten een ticket te kopen voor een indoor show – allemaal niet erg gezellig aanvoelt. En dat is dan nog een understatement.

Want laten we wel wezen, de belangrijkste taak voor een festival in ons land is immers fans lokken naar indoor shows. Dat zowel RW als Pukkelpop er zogezegd een groene boodschap op nahouden, met Pukkelpop die ‘Clean up your act’ als slogan uitdraagt is al helemaal een lachertje. Beide festivals ademen een niet verkwikkende marginaliteit uit. Zeker wanneer je na een festivaldag een blik werpt op het terrein dat vol plastic en vuil ligt. Dat een festival als Sziget dat vele malen groter is dan Rock Werchter of het lokale festivalletje in Kieweit er wel proper bijligt, komt omdat festivalgangers ook kamperen op het terrein in Boedapest, maar ook omdat het festival recycleerbare bekers gebruikt (net als Les Ardentes bij ons). Dat Pukkelpop en RW die keuze niet willen maken, heeft niet alleen met oer-conservatisme te maken, maar ook met de onwil om te investeren. Ofwel: het mag allemaal niets kosten, meneer.  Wie gelooft die organisatoren nog van deze zielloze Vlaamse festivals? Wiens inspiratie zo op is dat ze een houten schommelpaard (dat al jaren op Sziget Festival staat) nu ook een plek geven op het terrein in Kiewit. Arm Vlaanderen? Inderdaad! Ook bij The War on Drugs vragen we ons af in welke mate we die band artistiek of creatief moeten vinden. In ‘Burning’ horen wij namelijk een paar noten die erg doen denken aan ‘Dancing in the dark’ van Bruce Springsteen, en liggen en nog wel meerdere referenties te rapen met andere acts.

Dat headliner Travis Scott zijn show op Pukkelpop annuleerde zodat ie kan optreden op de MTV Awards is niet meer dan logisch. Pukkelpop is qua publieksbereik veel te klein. De RTBF is bijvoorbeeld enkel online aanwezig op de eerste dag in Kiewit, met twee man. Dat u het gevoel hebt dat Pukkelpop er wel (internationaal) toe doet, is perceptie die gecreëerd wordt door twee Vlaamse mediasponsors die plat op de buik gaan voor de ‘liberaal’ en de socialist. Yep, het is allemaal de schuld dus van de VRT en een kwaliteitsmagazine dat straks een kwaliteitskrant moet ‘redden’.  Ook in het buitenland (Frankrijk bijvoorbeeld) vermeldt de publieke omroep de festivals weliswaar, maar gaan ze nooit all the way wat de VRT bij ons wél doet. Op die manier kunnen Franse gespecialiseerde blogs en sites er rustig hun werk doen, een publiek vinden en groeien, terwijl de VRT, en met name dan Studio Brussel gewoon marktverstorend werkt.

De vraag die je je ook moet durven stellen is of het de taak is van een publieke omroep om commerciële evenementen zoals muziekfestivals actief te promoten en te sponsoren. Bij een volgende ronde in ons land waarbij de beheersovereenkomst van de VRT tegen het licht wordt gehouden, is concertnews.be van mening dat de VRT dringend moet inbinden op vlak van steun aan commerciële spelers zoals zomerfestivals. Zowel de VRT als het kwaliteitsmagazine dat een kwaliteitskrant redden moet, zijn buitenproportioneel vertegenwoordigd op deze festivals, zowel op marketing- als op journalistiek vlak, zodat zij niche initiatieven zoals Concertnews.be en andere onvoldoende ademruimte laat staan steun geven om zich te ontwikkelen en te groeien. Opvallend overigens om vast te stellen hoe veel mensen – terecht – klagen over Studio Brussel dat steeds meer lijkt op Live Nation-radio, waarbij de Oscar and the Wolfs, Bazarts en co van deze wereld in high rotation geplaatst worden met slechts 1 doel: tickets proberen verkopen voor de respectievelijke concerten van deze Belgische bands die de dure factuur van Kendrick Lamar op Pukkelpop moeten verzachten.  

Hebt u de voorbije 10 jaar Concertnews.be bij naam vermeld horen worden door de VRT? We horen het Sven Gatz graag zeggen dat de publieke omroep meer de rol moet spelen om andere media-initiatieven in de spotlight te zetten, in de praktijk blijkt dat dode letter.

Openen doet The War on Drugs zijn set op Pukkelpop met ‘Nothing to find’, wat uiteindelijk profetische woorden bleken voor hun optreden waar… niet veel in terug te vinden was. ‘Pain’ en ‘An ocean in between the waves’ gingen ‘Strangest thing’ vooraf.

Conclusie: The war on drugs klinkt als Bruce Springsteen in midtempo of Paul Simon als je wil en legt live geen contact met het publiek, laat staan dat het aan publieksinteractie doet of het bij het optreden betrekt.  Dan kan je even goed op je rosse gazon thuis blijven en de plaat opzetten, lijkt ons. In ‘Eyes to the wind’ bespeelt zanger Adam Granofsky de mondharmonica en wordt het nummer naast de piano intro en de langdurige toon uit de synths die te horen valt verder gekenmerkt door een saxsolo van Jon Natchez.

Eindigen doet The War on Drugs met ‘Thinking of a Place’ en ‘In Chains’. Na anderhalf uur kunnen we eindelijk die ketting losrukken en het hoofdpodium laten voor wat die is alsof we tijdens the War on Drugs in een of andere escape room zaten. Zelden smaakte de bevrijding achteraf zo zoet. Zelden ook het gevoel gehad dat iedereen in het publiek vooral zat te chillen, en een band als The war on drugs niet verder kwam dan de weliswaar puike soundtrack bezorgen voor wat achtergrondmuziek…

Dag 1 op Pukkelpop in quotes:
Quote van de dag (van een festivalganger):
Liever snel naar de hel dan nuchter naar Bazart. (op een bordje van een kwaliteitsmagazine dat straks een kwaliteitskrant redden moet)

Quote van de dag (van een cameraman van TVL) om 18 u.22:
‘Mijn shift zit er op. Ik ga naar huis.’

Damn. Waren we maar een cameraman bij TVL…

< Bert Hertogs >

De setlist:

1. Nothing to Find
2. Pain
3. An Ocean in Between the Waves
4. Strangest Thing
5. Burning
6. Eyes to the Wind
7. Red Eyes
8. Holding On
9. Under the Pressure
10. Thinking of a Place
11. In Chains