Recensie We are woman ★★★★

Met zijn jongste dansvoorstelling We are woman tast de 55-jarige choreograaf Thierry Smits uit Koersel de verschillen tussen man en vrouw zijn af. Hij schuwt daarbij niet de clichés. Integendeel, hij vergroot ze ook uit om net die tegenstelling te tonen. Terwijl hij zijn elftal Rode Duivels van erg mannelijke, hoekige, bijna robotachtige bewegingen laat overgaan in vloeiende, golvende en zo de vrouw in zich laat tonen, kan je deze productie ook in het midden lezen als een aanklacht tegen fysiek (een klap verkopen, of dreigen met aanvallen met de onderkant van de kleedkamerbankjes) en verbaal geweld op vrouwen. Letterlijk zet Smits zijn dansers immers een varkensneus op. Want dat zijn mannen soms naar vrouwen toe: echte varkens.

We zijn in een kleedkamer van een voetbalstadion waar de Rode Duivels net een zoveelste keer hebben gewonnen. De euforie is groot. Eén na één komen de spelers binnen, traag, hoekig bewegend, de armen in de lucht, de grote gebaren niet schuwend. Het voetbalshirt gaat uit, dat atletische bovenlichaam moet getoond. De kracht van de spieren, de biceps ook. Een speler gaat op een van de banken staan om zichzelf nog boven de rest te plaatsen, en alle aandacht op te eisen, terwijl een ander op de knieën glijdt zoals ie doet op de grasmat net wanneer ie gescoord heeft. Een groepsselfie wordt gemaakt, net nadat een van de voetballers ook een foto met zijn smartphone trok van zijn penis. Je ziet een collectief, maar toch primeert het individu hier.

De mannen kleden zich uit en gaan volledig naakt douchen, hier onder 4 micro’s staan die links van het podium hangen. Dat zegevieren gaat op die manier over in wat an sich een intiem moment is voor mannen: je wassen. Het is dan ook dat de eerste vrouwelijke kenmerken zich in het gedrag van hen sluipt. Zoals het moment wanneer een danser met lange haren, zijn haarelastiekje verwijdert en zijn haar losjes laat hangen bijvoorbeeld. Dat haar houden enkele voetballers na het douchen bij elkaar met een roze handdoek zoals vrouwen doen. Een aantal van hen zal in de flexibele vloerbekleding een luxueus kleedje zien waarin ze zich kunnen wentelen. Ze tonen aan elkaar het resultaat in een soort modeshow. Ook zien we er eentje als catwalk de met elkaar verbonden bankjes gebruiken.

Tederheid toont We are woman wanneer de mannen elkaar vinden en hun hoofd leggen op elkaars schouders. De sensuele, zwoele kaart wordt dan weer getrokken wanneer ze allemaal lippenstift op krijgen van een collega en zo frontaal gericht naar het publiek, met open mond aan het flirten en verleiden slaan. Spelend met hun buik bootsen ze een zwangerschap na, dikker en magerder worden, en we zien ook iemand in kraampositie liggen. Aan tepels wordt getrokken, om toch maar wat meer borsten te hebben, waar ook aan gezoogd wordt. Soeplepels dienen dan weer als spiegeltje om naar en in hun vagina’s te kijken (vanaf het moment dat ze vrouw spelen, trekken ze allemaal consequent hun penissen naar achter tussen de benen zoals drag queens ook doen) of als bh’tjes. Potten worden dan weer bovengehaald voor een potje tennis. En daar hoort ook kreetjes slaken bij, of wat had u gedacht? Vingeren, bondage (een verwijzing naar sm) via kleerhangers, maandstonden (een groot wit laken dat op het uiteinde rood kleurt), collectief wenen dat in geen tijd overgaat in hysterisch lachen (beeld voor de moodswing), passeren onder andere ook nog. Twee vuilbakdeksels met rode binnenkant staan voor de vagina die open en toe gaat, het vrouwelijk orgasme wordt getoond door steeds sneller in één vuilbak te roeren met de volledige arm en hand erin.

Eindigen doet de voorstelling met bezems waarbij de tribal, folky kaart getrokken wordt. Het elftal plaatst de borstels achter het haar, maar zal er ook een poging mee doen om van de grond te geraken als heks of luchtgitaar spelen. De steel wordt ook voorgesteld als penis die hen penetreert, terwijl niet veel later die bezems (naast de kuisfunctie) ook als ceremonieel item worden getoond in een naar Egypte verwijzend tafereel met een koningin. Dat alles leidt als climax tot een groot extatisch moment, die van de orgie als je wil waarna de rust volgt.

We are woman is dus een sterke voorstelling, alleen mocht de expositie (start en overgang naar het vrouw worden) wat ons betreft iets sneller gebeuren, terwijl de finale, de bezemscène naar ons gevoel net aan de iets te lange kant was. Hier schurkt Smits overigens dicht aan bij het werk van Jan Fabre. Maar die laatste speelt toch net in een andere gewichtsklasse naar ons gevoel. Los daarvan danken we collega François Delétraz van Le Figaro die ons in Hongarije deze zomer Thierry Smits tipte om in eigen land op te volgen. Hij zag Smits eerder aan het werk op Sziget Festival. Anima Ardens. 20 februari 2019. Brussel. Het staat in onze agenda aangestipt.

< Bert Hertogs >   

Credits:

Choreografie: Thierry Smits
Dansers : Valentin Braun, Peter De Vuyst, Michal Goral, Jari Boldrini, Gustavo Monteiro, Bruno Morais, Emeric Rabot, Nelson Reguera Perez, Theo Samsworth, Oliver Tida Tida, Davide Guarino Assistent : David Zagari
Dramaturgie en artistieke medewerking: Antoine Pickels
Muziek: Nicolas Klau
Scenografie : Simon Siegmann
Kostuums: Silvia Hatzl