Recensie Giselle ★★★★★

Een volledige staande ovatie op de parterre, stevig applaus en bravo’s ontving Ballet Vlaanderen meer dan terecht overigens nadat het een fenomenale Giselle van Akram Khan had neergezet. Een wervelende choreografie, daar tekende die laatste voor toen ie twee jaar geleden het stuk creëerde en in première zag gaan in Manchester. Eten en drinken voor elke danser zit hier namelijk in, met verwijzingen naar folk (op rijen schouder aan schouder), swing (in duo elkaars armen over elkaars schouders kruisen), wals, klassiek ballet, synchroon dansen (zo zien we het corps de ballet een kruis vormen dat als wiel draait), Le sacre du printemps van Béjart en noem maar op. Maar vooral: Giselle grijpt naar de keel omwille van het bloedmooie verhaal en de intense emotionele laag die het stuk bevat. Dat de Britse principal Nancy Osbaldeston erg veel in haar mars heeft, wisten we al enkele jaren. Tijdens deze productie onderstreepte ze haar kwaliteit en veelzijdigheid nog maar eens. Dat ze acrobatisch, humoristisch, zeer energiek en atletisch (met o.a. vinnige sprongen) een rol kon neerzetten, wisten we al. Maar dat ze ook de klassiekere en erg fragiele meisje-meisje-rol aankan, waar Aki Saito al die jaren een patent op leek te hebben bij Ballet Vlaanderen, was niet alleen een aangename verrassing, Osbaldeston zette een Giselle zo mooi, zo teder, zo breekbaar, met zo veel gevoel en doorleefd neer, dat haar prestatie moeiteloos onder de huid kroop. Vandaar ook dat Antwerpen als een blok viel voor haar prestatie.

Hoeft het nog gezegd dat Osbaldeston op dit moment in de fleur van haar carrière zit? De dag voor ze haar eerste Giselle in Antwerpen mocht neerzetten, speelde ze bij het Bayerischen Staatsballett als gastprincipal in Jewels (Rubies) van Balanchine het eerste solo koppel met Osiel Gouneo op muziek van Strawinsky. Het was trouwens haar roldebuut en debuut bij Bayerischen Staatsballett. Een eer is dat als ballerina om door een buitenlands gezelschap gevraagd te worden. Ook in Duitsland is haar talent dus ondertussen opgevallen.

In Giselle zien we uitgestotenen werken in een textielfabriek (in de choreografie te zien door het voorwaarts lopen van de dansers terwijl ze met de handen door de lucht naar onderen klieven). Giselle klaagt hier onrecht en onderdrukking aan. Twee mannen dingen naar haar hand: Albrecht (verfijnd neergezet door Claudio Cangialosi) die zich vermomt als een uitgestotene en verloofd is met een ander en Hilarion (Daniel Domenech overtuigt als intrigant) die aan de kant van de fabriekseigenaars staat. Het komt tot een confrontatie tussen beiden. Albrecht keert terug naar zijn verloofde wat een immens verdriet oplevert bij Giselle. Ze vindt niet veel later de dood.

Bij Akram Khan zien we op het einde van deel één Hilarion bij het dode lichaam zitten, en legt hij dus de verantwoordelijkheid bij hem (en de fabriekseigenaars).  Myrtha (ietwat eendimensionaal kil neergezet door Nini de Vet die Osbaldeston met haar hand onder haar kin meermaals op haar pointes dwingt) is de koningin van de Wilis, een groep van gestorven onrechtvaardig behandelde arbeiders die zinnen op wraak. Zij brengt Giselle tot het rijk der doden. De Wilis doden Hilarion en zijn hetzelfde van plan met Albrecht. Maar Giselle weet dat te voorkomen, steekt er letterlijk een stok(je) voor door de stok tegelijkertijd in haar en Myrtha’s buik te steken zodat de escalatie aan geweld een halt toegeroepen wordt. Albrecht wordt zo gespaard maar blijft ook alleen achter voor een kille fabrieksmuur waarop handafdrukken de stille getuigen zijn van een roep naar vrijheid.

Wat Giselle zo ontzettend bloedmooi maakt naast de erg dynamische muziek (strijkers en houtblazers die de emotionele, romantische laag mee dienen versus percussie, die staat voor het harde, onrechtvaardige, uitgebuite van het fabrieksleven) van Vincenzo Lamagna naar Adolphe Adams originele compositie, is de boodschap van vergiffenis, al te zien bij de openingsscène wanneer Albrecht en Giselle de armen naar elkaar toe openen. Een tijdloos verhaal rond respect ook, rechtvaardigheid en eeuwige liefde is het. Een meesterwerk, meesterlijk neergezet door Ballet Vlaanderen.

< Bert Hertogs >

Nancy Osbaldeston speelt Giselle nog op 4 november 2018 in Antwerpen en op 17 en 18 november 2018 in Charleroi.