Recensie Story Water ★★★1/2

Een vrije dans die toch een structuur kent en die inzoomt op interactie tussen mensen en zo menselijke relaties wil tonen. Dat presenteerde Emanuel Gat dance en Ensemble Modern onder leiding van Franck Ollu met ‘Story Water’ vorige zomer nog op het festival van Avignon. De productie die bestaat uit de vier delen Choreography, Music, People, en Dance die mede mogelijk werd door deSingel, speelde twee keer voor een uitverkochte Rode Zaal. De voorstelling gebruikt drie moderne muziekstukken: ‘‘Dérive II‘ van Pierre Boulez, ‘Fury II‘ van Rebecca Saunders en ‘FolkDance‘ van Emanuel Gat dat ie samen met de musici van Ensemble Modern creëerde.  Op exact 74 minuten en 8 seconden klokte de voorstelling af die van bij de start een klok in rode leds links achteraan het podium plaatst. Zeker, er is een sensuele laag (o.a. in de golvende bewegingen liggend of staand, achterover hellend, of het in kleermakerszit zitten van vrouwen die snelle korte stootbewegingen maken, …) aanwezig in het werk, maar toch is het vooral de structuur, de vorm die de bovenhand haalt. Vandaar wellicht dat deze dansvoorstelling nauwelijks onder onze huid ging en we meermaals naar de klok keken om te zien hoe dicht of hoe ver we van het einde verwijderd waren.

Emanuel Gat steekt overigens zelf de draak met de lengte van het werk. Zo kan je ‘Dérive II’ als een grote repetitie van meer dan een kwartier lezen wanneer de productie aanvangt. Twee groepen van zes zien we totaal los van elkaar hun ‘oefeningen’ doen of zoals de tekst halfweg zegt die geprojecteerd wordt: men is aan het choreograferen op dat moment. Dat zal nog acht minuten duren wordt meegegeven voor het einde eerder abrupt een feit is en de dansers gevraagd wordt het podium te verlaten voor het eerste deel dat groep 1 zal dansen. Vermits de twee groepen los van elkaar dansen, is het onmogelijk om als toeschouwer de beide te blijven volgen. Je moet dus keuzes maken, switchen ook, terwijl je constant het gevoel hebt mogelijks iets te missen bij de andere. Dat is op zijn zachtst gezegd frustrerend.

De indruk wordt dus gewekt dat er iets ontstaat tijdens die eerste scène met die twee groepen. Feit is dat daar zo veel bewegingen in te zien zijn die er schijnbaar hun oorsprong kennen, maar die later in de verschillende andere delen nog terugkomen en meestal met een veelvoud van dansers neergezet worden. Het plots met beide benen open opspringen, het duet waarbij rond de as gedraaid wordt zittend en de twee op de vloer met hun rug eindigen (wat later door de 12 gedaan wordt in een ander deel), het vooroverbuigen, het bovenlichaam parallel met de grond trekken terwijl een vinger naar de grond wijst, de handen net boven de oren houden, even naar voor paraderen met de handen rond de schouders alsof je de koordjes van een rugzakje vasthoudt, op je rug gaan liggen, de benen licht gebogen met de voeten in de lucht houden zodat wanneer iemand als een plank wil vallen je die kan opvangen, alleen valt er niemand…, het in een cirkel gaan liggen, de man die met wapperende handjes wil overlopen naar de andere groep, enz. De harp, de xylofoon, en de piano zijn enkele instrumenten die dan in de score prominent te horen zijn.

Vervolgens krijgen we twee tegenovergestelde groepen aan het werk te zien. De eerste telt 5 mannen en een vrouw, de tweede 5 vrouwen en een man. Alsof ze een spiegelbeeld vormen, een tegenstelling, een vertroebeling die het water veroorzaakt. Het impulsieve karakter van water of relaties als je wil zien we verder in enkele sprongen. Zien we de groep nog in een 4–3-5-verhouding starten dan verandert die samenstelling alsof de groep een vloeibare vorm is die niet alleen zoals water constant in beweging is, maar ook verandert. Zo zien we naar het einde van ‘Dérive II’ de dansers in een 7-2-3 verhouding tot elkaar.

In Fury II van Saunders mag Paul Cannon soleren op contrabas. In dit derde deel ‘People’ start het gezelschap met 4 groepen in 4-3-3-2. In het laatste deel ‘Dance’ op het opgewekte en veel toegankelijkere ‘FolkDance’, zowel op muzikaal als choreografisch vlak, verwijst de productie naar folkloredans maar toch erg modern en hedendaags gebracht. Lees: slaan met je handen op je onderbeen van achter, slaan met de hand net onder de andere hand (een beweging die ook bij de tweede groep rechts achteraan al voorkomt bij de start van de voorstelling) zien we onder andere. In dit deel zien we aanvankelijk twee groepen: 10 tegenover 2 en naar het einde drie in opnieuw een 5-3-4-verhouding terwijl op het witte doek enkele cijfers rond Gaza geprojecteerd worden. Hoe hoog de werkloosheidsgraad er is (onder jongeren), het water ondrinkbaar wegens gecontamineerd, er maar een beperkte tijd elektriciteit is, de meerderheid nood heeft aan humanitaire hulp, en inwoners het gebied niet kunnen verlaten, onder andere.

Story Water wou menselijke relaties tonen in deSingel. Maar vooral het vormelijke kwam daarin erg sterk naar voor. We misten kortom grotendeels een emotionele laag waardoor deze productie nauwelijks onder onze huid kroop op het laatste deel ‘Dance’ waarin het leven in Gaza verteld werd na dan.

< Bert Hertogs >