Recensie Toruk ★1/2

Visueel de moeite, inhoudelijk, qua story telling, acrobatie, en spanningsboog erg zwak en fragmentarisch, dat is Toruk van Cirque du Soleil. Het Canadese gezelschap zag het in deze grootse arenaproductie kennelijk te groot en wou te veel. Resultaat is een voorstelling geworden die niet of nauwelijks onder de huid kruipt. Dat heeft ook met de afstand tussen publiek en de gigantische scène (die bijna 26 meter op iets meer dan 49 meter is) te maken, zodat er net als bij hun vorige show die het Sportpaleis aandeed, Michael Jackson The Immortal World Tour uit 2013, er erg veel is dat je ontgaat. Zeker, de cijfers zijn indrukwekkend: meer dan 1858 m² meet het projectieoppervlak, dat is meer dan 5 keer een standaard IMAX-scherm. Daarbij zijn 40 videoprojectoren voor nodig. De Hometree achteraan het podium is bijna 24,4 meter breed, en meer dan 12 meter hoog. Om al het materiaal te vervoeren dat nodig is voor deze productie, is Cirque du Soleil op de baan met maar liefst 34 trucks.

Qua circusacts zien we onder andere het gezelschap tuimelen, trampolinespringen waarbij ze tijdens een balspelletje in een cirkel springen, zien we de productie verder de verticale lijn trekken aan de aerial straps, en de aerial silk, enz. Maar dat levert allemaal een voor een standaardacrobatieën op waarbij Cirque du Soleil niet of nauwelijks een niveau bereikt dat hoger is dan dat van andere gezelschappen. Om kort te gaan: slechts 1 act wist ons te verbazen: die van de contortion/op handen balanceren door 5 acrobaten op het geraamte van Toruk waarbij de vijf in evenwicht blijven, het gevaarte mooi horizontaal met de podiumvloer weten te houden terwijl de middelste acrobaat op zijn handen staat, de twee een beetje verder ondersteboven hangen en de twee buitenste met de voeten uit elkaar in pose staan. Het levert een knap beeld op, vandaar ook dat we dat als foto gekozen hebben bij deze recensie.

Verder is Toruk een mengeling van verteltheater, je hoort gigantisch veel lappen tekst in het Engels aan een pittig tempo, waardoor mensen die het Engels niet beheersen die aan de zijkanten van het Sportpaleis zitten voor een dilemma staan: kijken naar de boventitels en het verhaal volgen maar daardoor de actie verliezen of naar de show kijken en daardoor context missen. Toruk gaat verder ook voor een mengeling van The Lion King qua poppenspel en Walking with Dinosaurs, hier weliswaar zonder dinosaurussen maar wel met een Turtapede (een mengeling van een schildpad en een zeester) die even een rondje komt doen op het podium wanneer een waterval water op het speeloppervlak doet tekenen.

We zien 16 poppenspelers de dieren uit Pandora vertolken: zes Viperwolves, drie Direhorses, drie Austrapedes, één Turtapede, twee zwermen Woodsprites en één Toruk. Aan The Lion King musical moeten we spontaan denken wanneer de dieren het podium op stappen, wanneer dieren in een soort frame boven de hoofden gehouden worden of wanneer vogels als vliegers door de lucht zweven. Kortom: we zagen het allemaal al eens elders, op dat vlak kan je Toruk bezwaarlijk vernieuwend noemen. Integendeel, daar waar die scènes bij The Lion King hun werk doen, en goed getimed zijn, voelen ze bij Cirque du Soleil veel te langdradig aan. Qua poppenspel stippen we het begin van het tweede deel aan waarbij een Viperwolf met een speer getroffen wordt, een doodstrijd aangaat en finaal een genadeslag toegebracht wordt met een mes.

Het verhaal van Toruk, dat gebaseerd is op de wereld die James Cameron creëerde voor Avatar is echter wat aan de banale en clichématige kant en zou zelfs door Studio 100 verzonnen kunnen zijn. Een apocalyptisch visioen van de sjamaan vormt de aanleiding voor het verhaal van Toruk. De broers Ralu en Entu moeten de Na’Vi beschaving zien te redden. Dat kunnen ze door 5 amuletten te verzamelen van de 5 verschillende clans. Zo kunnen ze de Toruk bestrijden, een wezen dat wat weg heeft van een draak. ‘Als je die zijn schaduw ziet, is dat het laatste voor je sterft.’ weet de verteller. Ook in deze productie zijn de vier elementen: aarde, water, lucht en vuur sterk aanwezig. Naast een aardbeving, wordt er ook een vulkaanuitbarsting geprojecteerd. Daarbij moet de Boom der Zielen gered worden waar de stemmen van de voorvaders van de Na’Vi te horen zijn. De waterval, een dam moet gebroken zodat op die manier het water de vuurmassa zal doven. Maar dat blijkt niet genoeg om de boom te redden. Er is meer dan dat nodig…

Indien toeschouwers de app van Toruk downloaden, kunnen ze in interactie gaan met de voorstelling. Zo creëren ze mee een sterrenhemel, de ogen van verschillende Viperwolfs, of staan ze mee in voor de bliksem bij de start van het tweede deel. Helaas is de 4G-verbinding in het Sportpaleis erg zwak wanneer er veel volk is – verspreid over 5 dagen ontvangt de grootste zaal van het land immers meer dan 60.000 toeschouwers voor deze Cirque du Soleil-voorstellingen - waardoor de app niet zelden meldt dat de verbinding niet goed is. Ook het Wifinetwerk is niet je dat. Jammer dus dat wellicht ook daarom enkele effecten (zoals die van de grote finale) compleet verloren gaan. De app heeft ook iets dubbel. Voor je het weet, ben je te veel bezig met je app/smartphone in de gaten houden wanneer het volgende interactiemoment is, waardoor er opnieuw wat van de show verloren gaat…

< Bert Hertogs >