Recensie Tanz ★★★

Dé anticlimax van het jaar daarvoor tekent Florentina Holzinger met Tanz in deSingel. Haar productie die het Zwanenmeer meets Roodkapje brengt in een mengeling van stuntshow, goochelshow, en mix van ballet (het romantische ballet) met hedendaagse dans werkt namelijk naar de bevrijding toe van de vrouw (of de emancipatie als je wil). Hier de zwaan die zich moet vrij dansen. Ook de ganse voorstelling werkt naar die scène in het tweede bedrijf. Voor het zover is moet een danseres in de veel te lange intervalscène een briefje van 50 euro terug zien te vinden in het publiek. Het biedt haar tevens de gelegenheid om nog even te vragen of iedereen het programmablaadje goed gelezen heeft. Daarin staat vermeld dat het een expliciete voorstelling is met bloed en zelfverminking, wat in de tweede act aan bod komt. Soms is Tanz nochtans erg braaf. Twee vrouwen plassen live in emmers maar doen dat aan de zijkant van het podium nauwelijks belicht en in zijaanzicht. Maar toegegeven, het heftigst van al zijn twee scènes die gepland zijn voor het tweede deel. In één daarvan zien we Beatrice Cordua een rat baren op het hiphopnummer ‘Inside’ van Jacquees dat ze meelipt terwijl er veel kunstbloed rond haar vagina gespoten wordt. Lucifire krijgt twee vleeshaken net onder haar schouderbladen ingebracht. Bedoeling is dat ze op die manier met musketons eraan naar boven gehesen zou worden om zo het hoofdstuk ‘een dikke huid hebben’ af te ronden. Maar de act gaat niet door zoals gepland. Officieel luidt het dat het om een technisch defect gaat. Dat is niet zo. De vrouw die de act moet doen, weigert last minute omdat ze zich niet opperbest voelt vanavond.

Tot daar aan toe, artiesten moeten absoluut naar hun lichaam luisteren, maar de chaos en onzekerheid die dan ontstaat bij de andere danseressen is gewoon erg vreemd. Backstage moet iemand een ander item gaan halen zodat ze naakt zittend naar boven gehesen kan. Maar het stuk dat aangevoerd wordt blijkt niet het juiste. Na veel vijven en zessen komt iemand toch met het juiste af. Kijk, op zo’n zaken moet je voorbereid zijn als productie wat hier duidelijk niet het geval was. Al vragen wij ons af of je zo’n extreme act wel verschillende keren na elkaar kán brengen. Veel plek voor een nieuwe doorboring was er namelijk niet in het vlees van de vrouw. En de andere wonden waren nog aan het genezen…

Openen doet Tanz met de klassieke balletles onder de noemer ‘Weet waar je bent’ aan de barre. Les die Beatrice Cordua geeft. Beetje bij beetje doen de danseressen wat uit op haar vraag want het is er ‘heet’.  Na de pliés, stretches, frappés , jetés en een paar termen die ons helemaal geen ballettermen lijken maar gewoon Frans, krijgen de dames complimenten toegeworpen: ‘OMG! Show me your beauty. I get confused. I’m a victim of you! I can’t take it any longer!’ waarna de voorstelling overgaat in grensoverschrijdend gedrag tonen in de repetitiezaal met Cordua die de vrouwen vraagt in yogapositie hun vagina’s mooi te tonen en nadien met hun achterwerk naar haar gericht waarbij ze elk exemplaar van complimenten voorziet na een vagina inspectie. Het ene ziet er perzikachtig uit, het ander heeft volgens haar al heel wat meer klanten over de vloer gehad. Renée Copraij krijgt linksachter ook even privé balletles van haar aan de barre. Of hoe zo getoond wordt dat er ook met privileges gewerkt wordt en leraressen ook hun lievelingetjes hebben. In dit geval is het ook een sneer naar de erg traditionele rol van de vrouw. Copraij zien we immers haar passen doen met een bezemsteel in de hand terwijl ze de vloer veegt op commando van de lerares: ‘Brush. Brush. Brush’.  Ze geeft haar klas mee om nooit orgasmes te faken. Integendeel, er is niets mis met vreemde fantasie te gebruiken om daartoe te komen. Een goed orgasme moet als een aardbeving aanvoelen: hemels en hels tegelijkertijd zijn.

In de tweede les zien we dat de vrouwen een ring hebben verweven in hun haar. Die ring zal hen via touwen de lucht in optrekken. Een extreme vorm van ‘How to be light’ is het waarna ‘How to leave the floor’ als derde les volgt en we een danseres zichzelf zien optrekken naar de nok terwijl haar haar met een ring door verbonden is via een musketon met het koord. Vervolgens gaat het gezelschap de stunttoer op door ongezekerd ondersteboven op een brommer te hangen. Hun voeten klemmen ze zich met de rest van de tweewieler.

Tijdens de interval horen we dat er twee zijn die klassiek ballet gevolgd hebben maar nooit een professionele ballerina. De andere vrouwen komen uit andere disciplines. Als er al iets vreemd en verwarrend is, dan is het wel die reforest actie waar Tanz even promo voor maakt (ook als inlegblaadje bij de programmabrochure). Eerst en vooral blijkt dat de truc om een geldbriefje terug te vinden in het publiek enkel kan met een aanzienlijke hoeveelheid geld. Een briefje van 5 of 10 euro is niet voldoende voor de danseres in kwestie. Daarna probeert ze – terecht tevergeefs – diegene die het even leent voor de truc te overtuigen het aan haar te schenken voor haar goede doel in die mate dat het op den duur begint te voelen als lichte emotionele chantage. Jammer genoeg voor de artieste heeft de toeschouwer een goede repliek waar ze niets tegenover kan stellen: die 50 euro is als verjaardagsgeschenk bedoeld. Ook een act van Netti Nüganen die op handen en voeten een bruid- en bruidegompop laat dansen op de tonen van Rozalla’s ‘Are you ready to fly?’ uit 1992 kan de toeschouwer niet van mening veranderen ook al blijft het gezelschap ondertussen bijna met de moed der wanhoop aandringen. Of hoe pleiten voor de goede zaak soms zo vermoeiend kan zijn dat het op den duur erg zielig en wanhopig overkomt.  

Verder passeert ook een instrumentale versie van ‘Ghostbusters’ nog even. Een van de sterkste – maar korte – scènes is die wanneer de vrouwen erg stoer opnieuw stunten door naar voor te vliegen om uiteindelijk tegen de muur te knallen. Maar sommige acts zijn gewoon doorzichtig. Zo zien we wanneer de boze wolf doorboord wordt, dat eigenlijk alleen maar de staaf waarop de danseres rust naar beneden valt terwijl ze een nepkop van die staaf uit haar wollen vacht naar boven moet doen. Dat nepstaafje staat echter scheef ten opzichte van de echte staaf waardoor die truc verraden wordt door de slechte uitvoering ervan. Wat dan weer wél werkt, is de truc met de zwevende sigaret die daarna opgestoken wordt. Of hoe – hoe ironie! – simpel en eenvoudig in Tanz finaal nog meer indruk maakt dan groots (al dan niet gecanceld) vertoon.

< Bert Hertogs >