Recensie Ema ★★★1/2

Intrigerend maar tegelijkertijd ook verwarrend dat is Ema, de jongste prent van de Chileense regisseur Pablo Larraín waarin Mariana di Girolamo schittert als Ema. Zij en Gastón (Gael García Bernal), die choreograaf is, hebben hun 7-jarige adoptiezoon Polo (Cristián Suárez) afgestaan omdat hij iets zwaar mispeuterd zou hebben. Ema worstelt met het moederschap, wil terugvechten en haar zoon opnieuw terugwinnen. Ema leest dan ook in zekere zin als een coming of age verhaal waarin de chaos in het hoofd van het hoofdpersonage uiteindelijk – knap te zien ook in de cinematografie en vertelstijl van de film – structuur krijgt. Loop je zeker in het begin nog wat verloren in de gevoelswereld van Ema, wat ook ondersteund wordt door de hak op de tak montage met losse fragmenten die op het eerste zicht onsamenhangend ogen, dan zie je op den duur het verhaal een duidelijkere lijn krijgen. Finaal gaat Ema over de zoektocht naar zichzelf en seksualiteit wat zich ook uit in reggaeton, het zich afzetten tegen de anderen en de maatschappij als je wil en de zoektocht naar vrijheid.

Die vrijheid voelt ze in reggaeton, de dansstijl waar ze uiteindelijk resoluut met haar vriendinnen voor kiest (let op de heerlijk pompende ambient-reggaeton-soundtrack van Nicolas Jaar), wanneer ze gebroken heeft met Gastón, niet alleen als choreograaf van experimentele dansvoorstellingen maar ook als echtgenote. Hij kan haar geen kinderen schenken en keurt reggaeton af. De seksuele geladenheid (o.a. via grinding/perreo) komt ook tot uiting in de dans waarbinnen de catharsis samenvalt met het vrouwelijk orgasme. Die dans mondt logischerwijze dan ook al gauw uit in verschillende al dan niet losse seksuele contacten met andere danseressen.

Scheiden van Gastón daar heeft Ema geen geld voor. Dus danst ze op de tafel van de advocate die ze wil vragen om haar echtscheidingsdocumenten in orde te maken. Het is maar een van de vele bevreemdende scènes in de film. Geld heeft ze niet om haar te betalen, dus stelt ze voor dat ze haar haar kapt en haar nagels doet. Honderden beurten zouden daar tegenover staan zodat ze die echtscheiding zou kunnen betalen. Uiteindelijk mondt het uit in een lesbische affaire tussen de twee terwijl Ema er nog andere seksuele contacten (met vrouwen en mannen) op nahoudt en zwanger wordt. De advocate kan niet wachten om Ema’s buik te zien groeien en twee hartslagen te voelen als ze naakt op haar zal liggen.  

Contact wil Ema terug opnemen met haar adoptiezoontje. Dat doet ze door te solliciteren als leerkracht in zijn school. Ze zal hen vrije expressie geven. Geen strikte volksdans, maar hun lichaam wil ze hen leren ontdekken door vrij te bewegen op reggaeton.

Ema is zowel duister (wanneer het hoofdpersonage met haar vlammenwerper de anarchistische toer opgaat, en auto’s en kermisattracties in brand steekt bv.) als fel kleurrijk (dat gifgroen, rood en paars in de cinematografie van Sergio Armstrong!). Het hoofdpersonage is dus aanvankelijk tegen het systeem, maar gebruikt het ook om er haar eigen persoonlijk voordeel uit te halen en zo uiteindelijk te landen in een soort berusting wanneer haar leven in de plooi lijkt te zijn gevallen.

In Ema druipt de begeerte en lust naast afstandelijkheid en apathie van het scherm. Een cocktail van tegenstellingen die fascineert.

< Bert Hertogs >