Recensie Der Fall Collini ★★★★1/2

Lang geleden dat een film nog zo diep onder onze huid ging als bij dit erg sterke rechtbankdrama, misdaadfilm en thriller in 1: Der Fall Collini. De prent van de Duitse regisseur Marco Kreuzpaintner, die zich baseerde op Ferdinand von Schirahs roman, hakt er dan ook stevig in bij de toeschouwer en Kreuzpaintner doet dat met een minutieuze precisie, knap gedoseerd.

Start de film ijzig kil met Fabrizio Collini (Franco Nero) die zich voordoet als een journalist, in de presidentiële suite van een hotel zakenman Hans Meyer vermoordt en verder geen woord wil reppen over de moord tegenover de jonge, onervaren advocaat Caspar Leinen (Elyas M‘Barek) die zelfs in toga bij de inleidende zitting verschijnt, dan slaagt de prent er gaandeweg in om de kijker samen met de advocaat op zoek te laten gaan naar Collini’s motief dat lang een mysterie blijft. Uiteindelijk draait de film over recht versus rechtvaardigheid. En houdt die op zeer kritische manier de advocatuur tegen het licht want vooral bezig met zo veel mogelijk uren aanrekenen, deals sluiten, enz. eerder dan straffen uit te spreken en het recht dus te laten zegevieren. Touché.

Leinen blijkt pas nadat ie de zaak al aangenomen heeft te beseffen dat Hans Meyer (Manfred Zapatka), Jean-Baptiste Meyer is die hij in zijn jeugd nog gekend heeft. Meyer was als een mentor voor Caspar, die zijn eerste auto van Meyer kreeg. Caspar had ook te doen met Hans’ kleindochter Johanna (Alexandra Maria Lara). Hij doet dan ook een verzoekschrift om van de zaak gehaald te worden, maar dat wordt kennelijk geweigerd.

De tegenpartij, vertegenwoordigd door advocaat Richard Mattinger (Heiner Lauterbach) die tevens professor in strafrecht is en een autoriteit in zijn vak, stelt een deal voor zodat het proces voor de volksjury niet te lang hoeft te duren. Hij vraagt Caspar om zijn cliënt te laten overgaan tot bekentenissen. Het voordeel voor Collini zou zijn dat de hoofdaanklager dan enkel doodslag zou vorderen als strafmaat, en niet moord zodat Collini maar een drietal jaar effectief zou moeten zitten. Maar hoe lang hij in de gevangenis moet doorbrengen, dat interesseert Collini helemaal niet.

Er is geen twijfel mogelijk dat Collini de dader is. Hij ontkent ook niet. Tot een deskundige bespreekt welk wapen (een Walther P.38) er gebruikt werd tijdens de moord. Dat is een wel zeer specifiek wapen en vergt kennis. Vanaf dan besluit Leinen om zich te verdiepen in de zaak, graaft ie in Collini’s verleden, neemt Leinen contact op met zijn eigen vader Bernhard Leinen (Peter Prager) om mee door dossiers van jaren geleden te gaan en haalt ie Nina (Pia Stutzenstein), een vertaalster Italiaans-Duits erbij die hij ontmoet in de pizzeria wanneer ie autopech heeft. Ook zij zal in Caspars team komen, al doet haar extravagante kledingstijl de advocatuur geen eer aan.

Der Fall Collini opent snel. Na de moord stapt de dader gewoon uit de lift terwijl ie in de lobby een spoor van bloed achterlaat met zijn schoenafdrukken. Collini zet zich neer in een sofa in de lobby en zegt aan een hotelmedewerkster dat ie dood is, de man in de presidentiële suite. In de rechtbank zal de vrouw verklaren dat Collini emotieloos was en droogweg nog een espresso bestelde. Er was geen vorm van opwinding of zo te bespeuren bij hem.

Daarna zoekt de film wat richting, verloopt de storytelling erg langzaam en heb je het gevoel in een banale dertien in een dozijn-rechtbankfilm te zijn aanbeland waar voor de zoveelste keer een groentje in een te hoog gegrepen pittige zaak mag pleiten. Maar er valt dan al iets op aan deze film wat hem vroeg bovengemiddeld maakt in dit genre: de piekfijne cinematografie van Jakub Bejnarowicz (die natuurlijke en kunstmatige belichting!) die is van uitstekend niveau. In de soundtrack horen we onder andere het Requiem van Mozart tijdens de uitvaartplechtigheid van Meyer. Caspar is daar trouwens op aanwezig en zal opnieuw de lakens delen met Johanna, die als kleindochter van het slachtoffer zich burgerlijke partij heeft gesteld. Dat op zich zou een problematisch gegeven kunnen zijn vermits Caspar stiekem door terug aan te pappen met Johanna ook info zoekt in haar huis. Hij lijkt dan ook privé en werk niet meteen te kunnen scheiden, voert op eigen houtje bedenkelijke onderzoekstechnieken uit en volgt niet altijd de normale gang van zaken die eigen is aan een rechtszaak. Maar de voorzitster van de rechtbank blijft de ganse tijd ontzettend mild.  En niemand stelt zich kennelijk deontologische vragen over Caspars onderzoeksmethodes en zijn verhouding met de burgerlijke partij. Dat alles moet ons er wellicht vooral aan herinneren dat we naar een fictiefilm aan het kijken zijn.

Het knappe aan deze Der Fall Collini is dat er verschillende plot twists zijn zodat het uiteindelijk tot het einde spannend blijft hoe deze zaak zal eindigen. Vandaar ook dat het niet zo maar een rechtbankdrama is. Hij bevat naast crimi- immers ook een stevige portie thrillerelementen.

In de film wordt ijzersterk geacteerd, niet in het minst door Elyas M’Barek, Heiner Lauterbach, Franco Nero en Sandro Di Stefano. Beetje bij beetje verstrakt Marco Kreuzpaintner zijn spanningsboog wat leidt tot een rechtbankdrama met enkele sterke emotionele scènes in dat ieders rechtvaardigheidsgevoel in vraag stelt.

< Bert Hertogs >