Recensie Het Pentaccordeon ★★★★1/2

Een sublieme vindingrijke voorstelling met humor, die kleine kantjes van mensen toont, en die vakkundig inzet op de nieuwsgierigheid die toeschouwers hebben naar het persoonlijke verhaal achter voorwerpen. Dat levert studio Orka af met het Pentaccordeon. Al van bij de start weet Ilse De Koe als Emma Van Overschelde je in te pakken om de erg – weliswaar gespeelde – menselijke trekjes, een combinatie van hyperactieve opwinding omdat er op haar try-out zo veel volk is, maar ook het verzwijgen, ja zelfs wat liegen tegen haar broer Knut (Greg Timmermans). En dan is er nog haar gebrek aan tact, zo voert ze haar broer bemoederend op als een soort rariteit waar ze overdreven fier over is: ‘toon ne keer uw spieren?’ en kleineert ze hem ook wat: ‘Het is nogal een week diertje’. Knut is dan ook niet meteen wat je een durfal kan noemen, een wat teruggetrokken zonderling die net als zijn zus kennelijk niet al te veel contact met andere mensen lijkt te hebben. Hij flipt nogal snel als ‘flipochonder’ en doet kortom nogal snel in zijn broek. Terwijl Emma het credo van haar grootmoeder Jenny (gespeeld door Tania van der Sanden) altijd hoog in het vaandel draagt: ‘Je moet durven durven in het leven’.

Het gaat niet al te best met Jenny. Recent verblijft ze in een rusthuis. Haar kleinkinderen hebben haar huis moeten leegmaken en troffen enkele schatten op zolder aan. Studio Orka laat het publiek dus mee snuisteren in al wat er op zolder aangetroffen is en weet zo in geen tijd de nieuwsgierigheid van iedereen te prikkelen in het Pentaccordeon.

Emma bleek op een sterk verhaal te stoten dat ze aan ons vertelt in primeur voor Jenny met taxi Franky zal aankomen. Een knotsgek ontsnappingsplan met de hulp van Shirley dat moet beginnen op de personeelstoiletten aan de nooduitgang van het woonzorgcentrum moet ervoor zorgen dat Jenny tijdig – weliswaar kortstondig – even op visite kan komen. Stiekem heeft ze met haar smartphone contact met Emma die het brein blijkt achter het ontsnappingsplan zonder dat Knut van iets weet. En Jenny zelf heeft een creatieve oplossing bedacht om het personeel dat de kamercontrole uitvoert op het verkeerde been te zetten.

Ondertussen krijgt het publiek het pak te zien waarmee Jenny’s vader Oscar, een topbioloog die gespecialiseerd was in alles van de zee en wat daarin leefde, en de zee in ging om ernaar te luisteren. We komen verder te weten hoe een mossel verkrampt reageert wanneer plots metalmuziek verdwijnt en hoe je die dan terug op zijn gemak kan stellen. En er is het verhaal van de depressieve octopus die met zichzelf in de knoop lag. Later horen we Jenny dan weer vertellen over een haai met slaapproblemen.

Tijdens de oorlog wilden er veel Belgen vluchten naar het VK. Maar die oversteek van 30 kilometer was niet zonder gevaar. Draaikolken verzwolgen de boten. Toen Oscar ontdekte dat de zee kalm werd toen zijn dochter Jenny zachtjes een melodie zong, kwam hij op het idee om een pentaccordeon te maken. Een installatie met 5 orgelpijpen. Die zorgde ervoor dat het water veranderde in een rimpelloos tapijt, en de zee in slaap viel. Op die manier konden 4 nachten mensen in bootjes van ons land overvaren en vluchten voor de oorlog. De vijfde nacht werd de boot tot zinken gebracht door de Duitsers.   

Het Pentaccordeon – dat ook enkele ondeugende passages bevat voor de ouders: zo is Knut professor in de bio- en zoölogie aan het BEFF (het Belgisch Expertisecentrum voor Fauna en Flora) en vraagt hij zich af of zijn grootmoeder haar medicijnen heeft ingenomen zoals Liktaminol (Lik aan mijn hol) - werkt naar een prachtige climax toe met een fenomenale installatie die ontzag inboezemt. Een voorstelling die emotie, humor en ernst erg sterk met elkaar weet te koppelen en eindigt met een mooie boodschap voor al wie op de vlucht is.

< Bert Hertogs >   

Van en met:
Philippe Van de Velde, Martine Decroos, Ilse De Koe, Greg Timmermans / Jo Jochems, Tania van der Sanden
Coach: Tom Dupont
Techniek: Koen Demeyere, Jonas Lambrigts, Geeraard Respeel.
Muziekcompositie: Benjamin Boutreur
Dramaturgisch advies: Mieke Versyp
Met dank aan: Wouter Bruneel   

MET STEUN VAN: de Vlaamse Overheid, Stad Gent.
Deze voorstelling werd gerealiseerd met steun verkregen via Tax Shelter.