Recensie Mia Kermis ★★★★

Een knappe inhoudelijke en vormelijk uitgewerkte voorstelling is Mia Kermis van beeldend kunstenares, theaterregisseur, illustrator en performer Stefanie Claes. De dertiger studeerde plastische kunsten in Gent en daarna toneelregie aan het Rits. Niet zo ver van waar ze woonde, is er een vondelingenschuif. Ze dook het archief van het OCMW in en stelde vast dat vroeger ambtenaren vondelingen van een naam voorzagen, vaak verwees de achternaam naar de plek waar het kind gevonden werd. Er heeft echt een Anne Theresia Kermis bestaan, die naam inspireerde Stefanie voor de titel van haar voorstelling. Een kind dat geboren wordt en achtergelaten vormt immers de rode draad doorheen deze intieme miniatuurvoorstelling met expressionistische en groteske poppen uit ijzerdraad en papier-maché die ze zelf maakte. Een intens creatief proces van vier jaar ging er aan vooraf. Claes zorgt zelf voor het lichtplan (ondersteund door enkele toeschouwers naar het einde toe) en staat ook in voor de soundtrack en de bruitage via een loop station. Het vergt uiterste concentratie en precisie om die prachtige puzzel te leggen. Wanneer alle stukken op hun plaats staan en het zaallicht terug aangaat, kan je niet anders dan met een combinatie van kinderlijke verbazing, en het respect en ontzag van een volwassene de handen stevig op elkaar doen en haar belonen met een dik verdiend applaus. Dat het Theaterfestival deze beeldige fantasierijke voorstelling selecteerde als een van de beste van het afgelopen seizoen is dan ook niet meer dan terecht.

Mia Kermis is geschikt voor kinderen vanaf tien jaar en dat heeft wellicht te maken met de expliciete seksscènes in het begin en de geboorte van Mia Kermis. Claes kleedt een pop die een vrouw voorstelt al snel uit zodat ze naakt voor de kijkers staat waarna ze een man erbij plaatst. Zijn erectie wordt geaccentueerd wanneer blijkt dat zijn penis rood gekleurd is. Zijn hoofd legt ze tussen de benen van de vrouw zodat de poppen samen in elkaars verlengde liggen en een diagonale lijn naar linksboven vormen terwijl het hoofd van de vrouw lichtjes naar achter gebogen wordt en de handen in de lucht. Zo beeldt Stefanie de extase van de vrouw uit. Daarna zien we de twee anale seks hebben en vervolgens vaginale.

Via het loop station bootst ze het geluid van een trompet en een tuba na die iets plechtstatigs aankondigen. De pop van de man wordt afgevoerd. Zijn rol zit er dan ook op. De vrouw zien we grotere borsten krijgen en een buik die op en duur wel heel erg groot wordt. De geboorte toont Stefanie aan de hand van kalkpapier waarop ze in tegenlicht met rode verf een klein boogje maakt wat aanvankelijk lijkt te verwijzen naar de echografie en uiteindelijk in bloedspatten uitmondt. Een gaatje maakt ze door het papier dat dan de vagina voorstelt waardoor de baby geboren wordt. Met een grote snoeischaar knipt ze hier de navelstreng, een stuk ijzerdraad door.

Het kind wordt te vondeling gelegd op een kleurrijk podiumelement uit het circus terwijl ondertussen allerhande figuren uit het circus- en kermiswereldje errond staan: jongleurs, een lange man, een krachtpatser, een beer, een accordeonist ... Een kleurrijk rad met lichtjes die van kleur veranderen, een tent en een rood doek vormen de andere decorstukken. Ondertussen klinken allerlei vrolijke geluidjes die eigen zijn aan de kermis kris kras door elkaar. Geluidjes uit onder andere een muziekdoosje, een plastic speelgoed accordeonnetje, enz. die Stefanie door het loop station jaagt. Gesmak en geslurp volgt waarna we zien hoe een getekende wolf de baby zal zogen.

Stefanie stond niet alleen in voor de poppen, ook de wascotekeningen – portretten van kermisbezoekers die allemaal een fluo oranje accent hebben en potentiële ouders kunnen zijn – passeren, net als knappe landschappen (de stad, een autostrade, een riviertje met molens) wanneer Mia het op een lopen zet met de wolf.  Want hoewel ze in het circus ingezet werd in de frituur en daarna als clown, vrolijk werd Mia Kermis daar niet van. Dat maakt deze voorstelling des te sterker. Stefanie toont aan dat je ook in een omgeving die plezier als emotie verkoopt met geluidjes die non stop opgewekt klinken, je je ook doodongelukkig en eenzaam kan voelen als je je er niet thuis voelt en op zoek wil naar je roots en je eigen identiteit.

< Bert Hertogs >

Credits:

concept, ontwerp & spel Stefanie Claes feedback & dramaturgie Simon Allemeersch, Barbara Claes & Sofie Van der Linden lichtadvies Iwan Van Vlierberghe een productie van Lucinda Ra i.s.m. De Studio met de steun van Vooruit & Kaap