Recensie The Trial of the Chicago 7 ★★★1/2

The Trial of the Chicago 7 won terecht op de Golden Globes dit jaar de prijs voor beste script dat van de hand is van Aaron Sorkin die de prent die waargebeurde feiten uit 1968 en 1969 terug oprakelt, ook regisseerde. Sorkin slaagt erin om deze rechtbankfilm op een intelligente manier te brengen. Hij start door te tonen dat verschillende los van elkaar bestaande groepen willen protesteren op de dag van de Democratische conventie in augustus 1968. Ze willen dat de Vietnamoorlog ophoudt. Allen hebben ze vreedzame bedoelingen. Nadat we de titel van de film zien start het proces. De kijker weet niet wat er precies allemaal gebeurd is in Chicago. Wel krijgen ze al van de start mee dat het een politiek proces is waarbij voor het eerst de Rap Brown-wet zou ingeroepen worden, een wet die is opgesteld door witte zuiderlingen in het Congres om zwarte activisten de mond te snoeren wat op tegenkanting stootte van burgerrechtenactivisten.

Thomas Foran (J.C. MacKenzie) en Richard Schultz (Joseph Gordon-Levitt), de openbare aanklagers: Richard zal de hoofdaanklager worden, komen zelf in het begin van de film tot de conclusie dat er geen federale wetten overtreden zijn. Verder dan huisvredebreuk, vernieling van publieke eigendom en onzedelijk gedrag komt het duo niet. De nieuwe minister van Justitie, John Mitchell (John Doman) is het daar niet mee eens. Het ministerie wil de beklaagden een overtreding van hoofdstuk 2101 van artikel 18 ten laste leggen: de  Rap Brown-wet: ‘Samenzwering om staatsgrenzen te passeren voor opruiing.’ Goed voor een celstraf van maximum 10 jaar per persoon. Volgens de minister zijn ze een gevaar voor de nationale veiligheid, fijntjes eraan toevoegend dat het dienstweigeraars zijn.  Schultz weet al meteen dat samenzwering gaan pleiten moeilijk zal worden omdat sommigen van de beklaagden elkaar nooit ontmoet hebben.

Ramsey Clark (Michael Keaton) die tijdens de rellen minister van Justitie was, was tegen een rechtszaak. Volgens onderzoek dat de strafkamer verrichtte, was gebleken dat de rellen begonnen waren door het optreden van de politie in Chicago. Uit een rapport van zijn afdeling contraspionage bleek ook dat er geen sprake was van samenzwering tussen de verdachten om mensen aan te sporen tot geweld tijdens de conventie. Toch zal zijn cruciale getuigenis niet opgenomen worden en zal de jury die niet te horen krijgen, beslist rechter Hoffman (Frank Langella). Abbie Hoffman – geen familie van de rechter voor alle duidelijkheid wat in het begin van het proces een paar grappige momenten oplevert - (Sacha Baron Cohen), Jerry Rubin (Jeremy Strong), Tom Hayden (Eddie Redmayne), Rennie Davis (Alex Sharp), David Dellinger (John Carroll Lynch), Lee Weiner (Noah Robbins), John Froines (Danny Flaherty), en Bobby Seale (Yahya Abdul-Mateen II) zijn dus gedoemd om veroordeeld te worden in en schijnproces dat volledig politiek gemotiveerd is.

Seale, een zwarte man, werd daarbij nog eens zijn grondrechten op juridische bijstand ontzegd en dat vanaf de eerste procesdag omdat zijn advocaat Charles Garry in het ziekenhuis lag. De rechter had geen oren naar zijn vraag om de zaak te verdagen hierdoor. Helemaal intriest wordt het wanneer Seale gekneveld wordt in een Amerikaanse rechtbank op vraag van de rechter. En dan zijn er nog de vele aanklachten wegens minachting van de rechtbank die rechter Hoffman uitspreekt die vooral zijn onbekwaamheid moeten camoufleren. Waar hij wel goed in is, is juryleden vervangen die sympathie zouden koesteren om de beklaagden.

Fred Hampton, leider van de Black Panther Party, wordt thuis neergeschoten tijdens het proces. Seale verbetert dat wanneer hij voor de tweede keer het nieuws ontvangt, maar dan van de advocaat William Kunstler (Mark Rylance) door te stellen dat hij in de schouder en dan in het hoofd werd geschoten, m.a.w. dat ie geëxecuteerd werd.

The Trial of the Chicago 7 gaat dus over recht en onrecht, discriminatie, racisme, het belang van de scheiding der machten, een goed systeem dat maar goed kan zijn als de juiste mensen er ook een rol in spelen, en (on)partijdigheid.

De film kent naar een het einde toe een aantal emotionele catharsissen, o.a. wanneer Tom Hadley ‘kort, respect- en berouw’ mag speechen. Wat de prent zo intelligent maakt, is dat je al van bij de start het opneemt voor de beklaagden. Maar halfweg kantelt dat toch voor een groot stuk en begin je te twijfelen wanneer je te zien krijgt wat er precies allemaal gebeurd is. Met stip hebben Sacha Baron Cohen, Yahya Abdul-Mateen II, John Carroll Lynch en Eddie Redmayne de meest interessante rollen omdat hun personages een boog mogen maken. Bij Eddie door uiteindelijk Abbie het laatste woord te geven terwijl ie vreesde dat mannen zoals Abbie (seks, drugs en rock ’n roll) qua imago het anti-oorlogsthema zouden kapen van de studenten/geleerden, Sacha Baron Cohen komt aanvankelijk grappig uit de hoek maar mag finaal vooral een erg doordacht en serieus personage neerzetten, Johns personage breekt dan weer met zijn eigen geweldloosheidsprincipes die hij ook aan zijn zoon heeft geleerd en de rechtszaak van Yahya Abdul-Mateen II’s personage wordt uiteindelijk geseponeerd terwijl Seale daarvoor behoorlijk wat onfraais en weinig democratisch heeft moeten doorstaan.

< Bert Hertogs >