Recensie The Green Knight ★★

De Amerikaanse fantasyfilm The Green Knight van David Lowery is een tergend trage film. Wie van deze ridderfilm die zich afspeelt in de middeleeuwen veel zwaardgevechten verwacht en jonkvrouwen die strak in het korset hun weelderige boezems tonen, moeten we teleurstellen. Niet dat er geen naakt opduikt in deze prent, maar als dat gebeurt is dat vooral om esthetische redenen. Wie houdt van mooie plaatjes, van sterke cinematografie (belichting, kleurgebruik: een bos dat geel kleurt en waar wat lage rook hangt om het gevaar te accentueren bijvoorbeeld …) zal hier absoluut zijn gading vinden. Wie dat niet genoeg vindt, verteltempo en een goede spanningsboog essentieel vindt voor een goede film kijkt minstens twee keer op zijn klok tijdens deze meer dan twee uur durende film. Wel bepaald als die een uur bezig is en rond de 110de minuut. The Green Knight is eigenlijk een metafoor voor de man die niet in staat is zich aan te passen en niet in het plaatje past. Zijn kop moet er dan ook af, en niet alleen omdat hij nutteloos is.

De film die gebaseerd is op het veertiende eeuwse ridderroman Sir Gawain and the Green Knight waarvan welgeteld nog één exemplaar bestaat dat geconserveerd wordt in het British Museum in Londen.  Niet zo zeer de queeste is van tel in deze film (in se gebeurt er niet zo veel), immers is de kern van een ridderverhaal een adolescent die volwassen wordt en om dat te bereiken moet die enkele beproevingen doorstaan. Gawain (Dev Patel), de neef van koning Arthur, zelf vindt dat ie geen ridder is, hij vereenzelvigt zich er zelfs niet mee.

Inderdaad, zijn gedrag is verre van ridderlijk. Zo komt ie een dame tegen die hij wil aanraken. Zij is het die hem erop wijst dat dat niet van een ridder verwacht wordt, kortom: dat het not done is. Hier schendt ie dus een van de belangrijkste waarden van de ridder: eer. Ook zal ie vastgebonden worden door een kind en dus daarvan verliezen. Dat het kind hem oneer aandoet, komt dan weer omdat ie zo gierig was om maar een muntstuk aan het jongetje te geven nadat ie hem de weg getoond had (via de rivier) om aan zijn bestemming te komen. Hier schendt Gawain dus het principe van de vrijgevigheid.

Kracht en vooral moed zien we hem dan weer niet tonen wanneer hij het moet opnemen tegen The Green Knight (Ralph Ineson), een man met een kop van een boomstam. Uiteindelijk zal hij hem onthoofden. De afspraak is weliswaar dat een jaar later met Kerstmis Gawain naar de Groene Kapel zou gaan om daar hetzelfde lot te ondergaan.

Zijn trouw ten opzichte van Essel (Alicia Vikander) wordt op de proef gesteld. De ridder zal namelijk voor de charmes vallen van de vrouw (Alicia Vikander) van de burchtheer (Joel Edgerton) die hem onderdak biedt en niet ver van de kapel woont. Hun afspraak is dat de twee mannen alles met elkaar delen, de ene de buit van de jacht, de ander wat ie in het kasteel vindt. En zo deelt Gawain het innige zoenen met de vrouw van de heer terug met hem. Hij vertelt hem echter niet dat hij van haar een groene gordel heeft gekregen die hem zal beschermen. Die zou hij dus normaal gezien moeten overhandigd hebben aan de burchtheer.

Eerder in de film zal Gawain liegen tegen zijn moeder Morgan la Fay (Sarita Choudhury) wanneer ze hem vraagt waar hij heeft uitgehangen. Hij zal zeggen dat hij de ganse dag in de kerk zat. In realiteit was hij in de herberg alcohol aan het consumeren. En in een visioen dat ie heeft zal ie Essel verlaten om zo een ander tot koningin te kronen (de vrouw wiens hoofd hij eerder uit het water vist) ook al baart Essel zijn kind dat ie laat wegnemen. Gawain is ons dus een oneerlijke, ontrouwe, gierige man die weinig eervols doet op het uiteindelijk uitdoen van de gordel na dan zodat The Green Knight kan toeslaan.

Wie wil kan twee boodschappen zien in de film, een ecologische waarbij de natuur de rekening presenteert voor de verwoesting (boomkap) die de mensen aanrichten. En ten tweede is er die feministische laag. Het zijn hier namelijk de vrouwen die de man moeten uitleggen hoe ze wel of niet behandeld willen worden en waar hij met hen over de schreef gaat. Bij de ene vrouw (Essel) ondervindt hij erectieproblemen, bij de ander komt hij vroegtijdig klaar wat hem een ‘Je bent geen ridder’ oplevert als reactie. Op het einde van de aftiteling zien we een jong meisje de kroon op haar hoofd zetten, wat onze analyse alleen maar ondersteunt dat de belangrijkste laag feministisch van aard is.

Hoe mooi gefilmd The Green Knight ook mag zijn, onze favoriete ridderfilm allertijden is en blijft First Knight.

< Bert Hertogs >