Recensie Rifkin’s Festival ★★★

De jongste van Woody Allen: Rifkin’s Festival is best een amusante film. Zeker in het begin wanneer we het hoofdpersonage Mort Rifkin (andermaal vertolkt door de grappige Wallace Shawn, die met een natuurlijke theatraliteit gezegend is om uitdrukking te geven aan een emotie als verbazing) zijn opgeblazen pedante zelf mag zijn. De film zet de filmsector heerlijk te kijk, met zijn hatelijke filmfestivals waar het bon ton is om de mensen naar de mond te praten, de eigen kennis in de schaal te leggen met wie er aan je tafel zit, aan small talk te doen, journalisten te woord te staan, en vooral opscheppen over jezelf of dat net overlaten aan anderen in de hoop vooral letterlijk en figuurlijk gezien te worden. Ook de journaille krijgt er heerlijk van langs: ‘Speelde je je orgasmes zelf en kunnen we die als special effects beschouwen?’ is onder andere een vraag die een interviewer stelt aan een actrice. En wanneer regisseur Philippe (Louis Garrel) een kritische vraag krijgt tijdens een persmoment, wordt hij net tijdig gered door zijn persverantwoordelijke Sue (Gina Gershon). Of hoe je daar kritiek in kan zien over hoe (film)journalisten niet hun meest kritische vragen beantwoord krijgen.

Als de dood is ie voor filmfestivals, Mort. Maar wanneer zijn vrouw Sue met wie hij al jarenlang een koppel vormt, naar Europa trekt om er promo te voeren voor Philippes film, gaat ie mee. Mort vermoedt dat zijn vrouw ontrouw is. Veel tijd zullen ze samen niet kunnen doorbrengen want haar schema zit overvol. Nu blijkt dat relatief want er valt al eens een interview weg en Sue zou dan gespot zijn geweest op het strand met Philippe. Sue en Morts relatie is dan ook al een tijdje op sterven na dood.

Mort zegt tegen een kennis uit het wereldje dat ie last heeft van een jetlag, en pijn in de borst voelt. Die raadt hem aan om langs te gaan bij dokter Jo Rojas (Elena Anaya). Tot zijn verbazing is het een vrouw waar hij goed mee opschiet, ook omdat ze Philippes prent maar niks vond wegens te pretentieus. Als een klein kind dat te weinig aandacht krijgt, zal Mort haar dan ook meer willen zien door een excuus te vinden. Dan weer heeft ie een knobbeltje aan zijn hand (dat niet meer is dan een muggenbeet), of schijnt hij last te hebben van tinnitus.

Zijn kennis meldt hem dat Jo op de foute mannen valt, al gescheiden is, en ook nu weer met een man, een schilder, te doen heeft die haar bedriegt. Dat maakt Mort des te nieuwsgieriger. Hij raakt bevriend met Jo die hem een rondleiding geeft in San Sebastian. Hij komt te weten dat ze nog gestudeerd heeft in New York, maar die droom om er te werken en wonen opgeborgen heeft. Nadat ie al een telefoongesprek in het Spaans kon horen waar zij furieus was op haar man, komen ze bij haar thuis aan en blijkt haar man op dat moment seks te hebben met een naaktmodel. Ze drukt Jo op het hart achteraf dat JO’s man veel van Jo houdt. Jo geeft daarna zowel Mort als het model een lift naar de rode loper van het festival. Ook daar zit een behoorlijke scheut humor in.

Wat Shawns acteerprestatie zo vermakelijk maakt is dat hij de perfecte pantoffel(held) mag spelen. Zo heb je met zijn personage te doen wanneer hij mee wil praten tijdens een diner met zijn vrouw en Philippe maar die laatste zelfs deels zijn rug naar hem toekeert. Hij wordt totaal genegeerd met andere woorden. En hun geflirt, ook al hebben ze het over algemene visies op, is duidelijk. Mort is compleet uitgerangeerd, telt niet langer mee, is in feite niet meer dan een aanhangsel, een loser. Iemand die in San Sebastian als voormalig filmdocent uit NY de situatie waarin hij verkeert ook in zijn dromen ziet verschijnen, waarin hij dan meespeelt in zwart-wit filmscènes. Woody Allen refereert onder andere dan naar The Seventh Seal van Erik Nordgren uit 1957, Exterminating Angel van Luis Buñuel uit 1962, Jules et Jim  van François Truffaut uit 1962 en Persona van Ingmar Bergman uit 1966. En in de dialogen wordt onder andere verwezen naar Titanic (samen aan de reling hangen van een zinkend schip). Een klein foutje merken we op wanneer onderaan centraal de micro even in beeld komt tijdens de ruzie tussen Jo en haar echtgenoot wanneer zij hem betrapt op overspel.

Zinken doet Rifkin’s Festival zeker niet, maar de motor sputtert toch aardig na verloop van tijd. En de zoveelste droomsequens die naar een oude zwart wit film verwijst, begint na verloop van tijd wat saai te worden omwille van het herhalingseffect dat tegen dan al uitgewerkt is.

< Bert Hertogs >