Recensie Cascade ★★

Het nieuwe cultuurseizoen is nog maar net begonnen en we hebben het al gehad met die verdomde rookmachines. De overdosis rook in Mechelen was nog niet helemaal uit onze longen gezuiverd en er kwam al een nieuwe laag op ons af in Brussel. Waarom? Vroegen we ons af. Over het grote waarom draait Cascade ook, de jongste productie van Meg Stuart en Damaged Goods dan ook. In een kitscherige kosmische omgeving waar twee opblaasbare structuren links staan, komen de dansers een voor een op. Op handen en voeten richting de top, glijdend naar beneden, rollend, of er tegenaan stuiterend. Het lijkt wel alsof we naar de Teletubbies aan het kijken zijn en wanneer een man het publiek aankijkt terwijl ie van links naar rechts wandelt doet ie dat met zo’n blik van ‘een groot deel hier gaat er geen bal van snappen maar straks wel mooi een stevig applaus geven of zelfs joelen’. En inderdaad, zo gebeurt het.

Al zijn er tegen dan wel maar liefst 7 toeschouwers die de uitgang vroegtijdig opzoeken. De eerste geeft er de brui aan na een half uur, vier na drie kwartier, een na een uur en tien minuten en de laatste na anderhalf uur. Als cultuurcriticus kan je dan twee dingen doen. Doen alsof – en helaas geldt dat voor veel collega’s – je dat niet gezien hebt. Of twee: weten dat je zo’n signaal niet kán negeren.

Als je zoals wij voor optie twee kiest, moet je meteen ook gaan kiezen of de show uitzitten een goed idee was, of niet. Toegegeven, de finale is best de moeite en er zitten nog wel een aantal interessante stukken in, niet zelden wanneer de dynamische kaart getrokken wordt en er live stevig op los getrommeld wordt. Alleen valt de boel vaak letterlijk en figuurlijk stil, staan de dansers wat uit te hijgen of brengen ze lappen tekst dat onze achterbuurman dermate stoort dat ie een ‘shut up’ slaakt. Je blijft nu eenmaal een publiek hebben dat tijdens een dansvoorstelling vooral choreografie wil zien en geen tekst wil vreten. Wij vinden tekst best ok, op voorwaarde dat ze niet voor inkakmomenten zorgt, of erger nog, om te camoufleren dat een voorstelling weinig om het lijf heeft.

Cascade begint extreem traag. Een man loopt achterwaarts, er wordt opgesprongen, een knie zien we de lucht ingaan tijdens een huppelpas, en verder wordt er rond de as gewandeld, eigenlijk quasi spontaan bewogen. In die mate dat je je afvraagt of en in welke mate er choreografie aan te pas komt en of alles vastgelegd is. Rechts zien we in wit een grote ramp. Daarvan schuift iemand zijdelings met de armen en benen open zeer traag naar beneden. De indruk die we in het begin van de voorstelling dan ook hebben, is naar een binnenspeeltuin kijken. Met dat verschil dat wat daar doorgaans op luchtkastelen gebeurt veel heftiger is en impulsiever.

Tussen de twee opblaasbare structuren hangt een koord waar Tarzanwise aan gebengeld kan worden om van de ene structuur naar de andere te gaan. Verder zijn er twee netten met mousse structuren in. Een ervan dreigt elk moment te vallen op een vrouw met valhelm maar ze wordt tijdig gered waarna hetzelfde tafereel zich herhaalt maar dan met een variatie erop.

‘Welkom terug. Het is veel te lang geleden. Dingen zijn een beetje dieper geworden. Als het om water gaat, kan het nu dieper zijn dan het was. We zijn terug na de break (tevens een verwijzing naar tv shows waar de reclame aangekondigd wordt n.v.d.r.). Het gaat op en neer.’ klinkt het onder andere verwijzend naar de basislijnen van dans terwijl de rest nonsensicaal – wat de ergernis van de man achter ons verklaren kan - aanvoelt en vooral als vulsel lijkt te dienen: ‘We missed you in the break’ en ‘Things are slowly (dis)appearing’ luidt het nog. Je kan daar een verwijzing naar de sluitingen van theaters door de coronacrisis in zien.    

Bij momenten voelt Cascade ook behoorlijk 1 op 1 aan. Zo zien we een performer op het ritme van de live percussie op troms met de voet stampen. Het lichtplan varieert van koud wit licht over wit groen en wit roze. Hoogtepunt of dieptepunt, het is zoals je het bekijkt, is een enorm kitscherig moment wanneer de backdrop van de kosmos helemaal opgetrokken is en achteraan de beelden van de zee geprojecteerd worden terwijl we instrumentaal ‘How deep is your love’ tot twee maal toe te horen krijgen in zo’n goedkope muzakversie.

1 van de mannelijke performers klimt dan de ladder op om bovenaan de witte ramp een hoge noot lang aan te houden en gaat vervolgens terug af en een ander vraagt zich af waarom ie de tijd doorbrengt. ‘I like to put things together again’ klinkt het onder andere wanneer ie vervolgens meegeeft dat ie ervan droomt om te leven in een zee van rust. ‘We’re going to be ok after this is over.’ luidt het optimistisch.

Vervolgens zien we de dansers elk op hun manier met de zwaartekracht worstelen wat weinig verrassende beelden oplevert met springen en vallen terwijl de live muziek van Brendan Dougherty en Philipp Danzeisen een stevige crescendo laat horen terwijl de eindscène die refereert naar seks met twee mannen die de ramp van boven naar beneden langzaam glijdend aan het neuken slaan, en Isabela Fernandes Santana die naar het einde toe van de voorstelling een operatiekwartier groene outfit draagt met ontbloot bovenlijf in het rond danst, mee percussieve accenten legt en zegt dat haar grootmoeder haar ooit eens vertelde dat ze de sterren mocht hernoemen. Ze gebruikte daarvoor die van haar hond, kat, buurman …

Cascade kent dus absoluut enkele wervelende momenten maar valt ook meermaals stil. En vooral: wanneer dat laatste het geval is, wordt die performance van 105 minuten al met al toch wel een lange zit.

< Bert Hertogs >