Recensie Hom(m)e ☆

‘Kunst moet niets, behalve boeien’ hing er jaren geleden in de inkomhal van hetpaleis. Als we die quote, die we tot op de dag van vandaag nog steeds relevant vinden, toepassen op Hom(m)e van Tina Heylen en Eva Binon kunnen we niet anders dan deze voorstelling die over alles en niets gaat en niet over alles of niets, nul sterren geven. Al binnen de tien minuten beginnen de kleuters rond ons vervelend te doen. ‘Wanneer stoppen die?’, ‘Wil je me een beetje koud maken, papa?’ (het meisje heeft het blijkbaar te warm in de kleine zaal n.v.d.r.), ‘Ik wil naar huis!’ – hoe ironisch vermits de titel er ook naar verwijst! -, ‘Wanneer doen ze iets anders?’ en ‘Is het bijna gedaan?’ zijn maar enkele zinnen die we te horen krijgen. Na een half uur gaat dat over in zeuren, het uit het niets inzetten van ‘1,2,3,4 hoedje van papier’ en wordt er zelfs af en toe een kreetje geslaakt. Ook de rest van de kleuters in de zaal geraakt geïnfecteerd, begint lastig te doen, te schuifelen op hun bankjes, te praten en met andere dingen bezig te zijn. De ouders zien en horen we nochtans hun best doen om hun kroost toch bij de les te houden, door ze bijvoorbeeld te vragen wat het trio vrouwen op het podium met verschillende platen uit piepschuim aan het construeren zou kunnen zijn. ‘Een toilet’ en ‘een kleedhokje’ klinkt het uit de mond van de allerjongsten die daarna finaal afhaken.

Uiteraard heeft het geen zin om streng te zijn voor kinderen van die leeftijd. Integendeel, deze lastige kleuters verdienen een applausje omdat ze een perfecte graadmeter voor ons vormen en bevestigen wat wij van dat kleine drie kwartier dat Hom(m)e duurt vinden: pokke saai. Vanuit kinderogen bekeken is de voorstelling wellicht pokke saai in het kwadraat. Dat komt omdat er te weinig afwisseling te zien is, en de doelgroep te weinig geprikkeld wordt. Op een paar kreetjes na is Hom(m)e een voorstelling waar bijna geen geluid in te horen is. Behalve dan de ventilatoren die in het begin en naar het einde toe spelen met een door groen en rood beschilderd plastic. Daaronder gaan de speelsters, en lopen ermee in het rond. Slechts een zintuig wordt dus (matig) geprikkeld, de ogen. En dat is gewoon te weinig.

Eerst zien we de drie in Hom(m)e met stokken naast elkaar draaien die een veranderend kleurenpalet opleveren, wat doet denken aan het werk van Arne Quinze. Hun constructies houden het echter niet uit. Ook wanneer ze platen uit piepschuim vooraan naast elkaar plaatsen, er diagonaal achterwaarts mee lopen en vervolgens muren van maken en er een plat dak op zetten, een constructie die vanzelf tijdens het bouwen ineenstuikt en later wanneer alles rechtstaat door felle wind van de ventilatoren nog eens tegen de grond gaat, merk je dat de inspiratie gewoon vroegtijdig op is. De herhaling werkt dan ook tegen de voorstelling die al vroeg danig begint te slepen.

Zeker, halfweg is de vondst om te spelen met de zwaartekracht, een plaat die maar niet vanzelf wil kantelen als die verder geduwd wordt van een stapel, alsook het verwijzen naar moderne architectuur met een kaartenhuisje van twee hoog met 7 platen uit piepschuim, en het eindbeeld (een vrouw die op haar rug ligt, de benen strekt en op haar voet die hoop plastic plaatst, die verwijst naar een bloem of volgens de kenners rondom ons ‘een boom’ zijn best knap en leuk gevonden, maar kunnen deze voorstelling niet redden. Te saai. Te veel van hetzelfde. De waarheid komt nu eenmaal uit een kindermond: ‘Wanneer doen die iets anders?’ En dan hebben we het nog niet gehad over het stereotiepe beeld van de vrouw dat je hierin als kleuter bevestigd in kan zien, dat ze technisch minder onderlegd zouden zijn en hun bouwsels steevast als een kaartenhuisje in elkaar stuiken. Dat is problematisch en niet woke.

< Bert Hertogs >

Credits

van: Tina Heylen en Eva Binon
in samenwerking met: Lieselotte de Keyzer, Quinten Van Essche, Sander Salden, Ephraïm Cielen, Maddalena Annunziata en Ellen Schroven
coproductie: Theater FroeFroe, hetpaleis, beeldsmederij DE MAAN - Mechelen