Recensie L’événement ★★★★

L’événement van Audrey Diwan naar het gelijknamige boek van Annie Ernaux won op het jongste filmfestival van Venetië de Gouden Leeuw. Het Franse drama is meteen ook geselecteerd voor 4 Césars waaronder die van beste film, beste regie, beste aanstormend talent en beste adaptatie. De drie belangrijkste filmprijzen vorig jaar werden dus weggekaapt door vrouwen. Julia Ducournau won namelijk dat jaar ook de Gouden Palm voor Titane en Chloé Zhao ging met drie Oscars aan de haal (waaronder die van beste film, beste regie, en beste actrice in een hoofdrol) nadat die film in 2020 ook een Gouden Leeuw al had gewonnen in Venetië. Vrouwen aan de macht in de internationale filmscene dus.

Terecht hoor dat L’événement bekroond werd. De film zet een intimistisch portret neer (we gaan met het hoofdpersonage in de gemeenschappelijke douche op kot, op het toilet, stiekem in de ijskast duiken en eten van anderen nemen, een abortus proberen plegen door een breinaald in haar vagina te duwen enz.) van een radeloze studente letteren die in de laatste rechte lijn voor ze afstuderen zal zwanger geraakt. Ze wil zelf kunnen beslissen over haar lichaam en toekomst. Een kind alleen op de wereld zetten, is dan ook niet aan de orde voor haar. Het zou haar toekomst hypothekeren. Maar wat ze ook doet, in het Frankrijk van 1963 is een abortus plegen illegaal en kan je daarvoor in de gevangenis belanden.

Toch zal Anne Duchesne (Anamaria Vartolomei) doorzetten en allerlei middelen uitproberen om haar foetus te kunnen verliezen. Daarbij wordt ze echter tegengewerkt. Zo denkt ze dat wanneer ze een voorschrift krijgt om inspuitingen te doen, dat ervoor zal zorgen dat ze terug haar maandstonden zal krijgen (en dus haar ongeborene verliezen). Maar later zal net blijken dat ze door die injecties net de foetus aangesterkt heeft.

Haar zwangerschap zorgt ook voor de gekende kwaaltjes, veel honger hebben en eender wat binnenspelen als het maar voedsel is. Maar ook misselijk zijn en concentratieproblemen ondervinden tijdens de les. Er moet dus snel gehandeld worden. Alleen lijkt het ene na het andere middel niet te helpen. Ze stelt ook vast dat ze steeds meer geïsoleerd geraakt omdat wie haar kent niets te maken wil hebben met haar ongewenste zwangerschap en pogingen om zelf abortus te plegen. Het risico is namelijk dat ook zij de cel in kunnen draaien omwille van medeplichtigheid.

L’événement kaart de paternalistische samenleving aan uit de jaren ’60 waar mannen (dokters) beslissingen nemen niet in het belang van hun patiënt. De prent is dan ook feministisch omdat ie gaat over een fundamenteel mensenrecht, namelijk het recht op zelfbeschikking: eigen keuzes zelfstandig mogen maken en dus genieten van persoonlijke vrijheid. Die vrijheid bezit Anne niet meer door haar zwangerschap vandaar dan ook dat ze daar zeer veel voor over heeft om die terug te winnen, ook al gaat ze steeds verder in de risico’s die ze neemt naarmate de tijd vordert. En als ze de ultieme poging al overleeft wanneer het echt op het randje is om nog voor abortus te gaan in de twaalfde week, legt ze haar lot helemaal in handen van wat de arts laat registeren: ‘miskraam’ of ‘abortus’. In het laatste geval is het over and out met een carrière als schrijfster en kan ze vervolgd worden.

Anamaria Vartolomei zet op een heel naturelle en menselijke manier een jonge vrouw neer die er alleen voor staat. Alleen met haar geheim dat ze maar met enkelen kan delen, en wat ze ook lijkt te kunnen verzwijgen tegen haar ouders. En haar vriend Maxime (Julien Frison) daar heeft ze niet veel aan, die wil ook dat het stilgehouden wordt omdat ie een schandaal vreest, en blijkt haar vooral alleen te laten in haar zoektocht om een oplossing te vinden. Een ander, klasgenoot Jean (Kacey Mottet-Klein) wil dan weer van de situatie misbruik maken om seks met haar te hebben. Zwanger is ze toch al, dus dat kan al niet fout aflopen. L’événement draait dus niet alleen om Anne maar ook voor een groot stuk om de lafheid van veel mensen om weg te kijken en geen risico’s te nemen naast het gebrek aan inlevingsvermogen, vooral bij mannen, maar niet uitsluitend bij hen. Audrey Diwan doet beroep op het vierkante filmformaat wat de isolatie van het hoofdpersonage versterkt in deze beklijvende film.

< Bert Hertogs >