Recensie Ghost in the machine ★★★1/2

Concert, muziektheater en video performance. Ghost in the Machine van muzikanten Han Stubbe (DAAU) en Hannes d’Hoine (Jon Doe One), en filmmaker/theatermaker Stijn Grupping (Post uit Hessdalen) is het allemaal. Het leven zoals het is in Antwerpen bekijken we op een andere manier tijdens deze voorstelling.

Openen doet die met sneeuw/ruis. Dat krijgen we te zien op een van de rechthoekige schermen, witte puntjes of streepjes die aan een snel tempo verschijnen. Het beeld van geen signaal ontvangen, vergeten. Tegelijkertijd horen we ruis, noise. Na verloop van tijd komt er beetje bij beetje ritme én ook hier en daar een streepje melodie in de soundtrack die de drie live brengen.

Wat al meteen opvalt is het opgejaagde karakter ervan, eigen aan de dynamiek van een stad als diegene waar wij in leven. Cimbalen worden betokkeld of worden aan de rand aangetikt om een metalen geluid te laten horen dat het industriële karakter van Antwerpen onderstreept, net als de xylofoon die dan weer refereert naar het hectische leven in de stad. En wanneer er repetitief slechts één houten toets betokkeld wordt van dat muziekinstrument, kan je daar het luiden van de klokken van de kathedraal in horen.

Verder integreert Ghost in the machine naast live elektronica en synths, ook echte typische stadsgeluiden. Zoals die van de industrie wanneer er afgefakkeld wordt of van zeemeeuwen die een wat vervreemdend, ja zelfs thrillerachtig effect bezorgen aan deze intrigerende soundscape.

Qua beeldvoering worden we meegenomen van de sneeuw/ruis in het begin naar het gras/de duinen van Linkeroever met zicht op de industrie, over het Noorderterras waar we zowel mensen zien bewegen als stilstaan in een bevroren beeld waardoor die combinatie een state of mind voorstelt van een wereld die aan je voorbijgaat terwijl je op die plek stilstaat, reflecteert over het leven. Ook park spoor noord krijgen we te zien, naar het einde toe ook de torens daar die de overgang vormen van ochtend (zonsopgang), middag, avond, nacht en dat in een loop tonen net zoals de klanken die we horen dat zijn.

Ghost in the machine komt behoorlijk filosofisch over, eerst zien we de sneeuw/ruis nog over gaan in spacy beelden met onder andere een beeld van onze planeet vanuit de ruimte dat constant van links naar rechts schommelt, de performance zal vooral de nietigheid tonen van hoe klein en onbeduidend we zijn in het grotere geheel van de kosmos. En de herinneringen aan ons leven in de stad? Die zullen stilaan vervagen tot de ruis en sneeuw het opnieuw haalt als beeld en alles opgaat in het complete niets.

Het fraaie instrumentale Ghost in the machine, dat wegens zijn repetitieve karakter weliswaar een inkakmoment kent rond de dertigste minuut (op een totaal van 50), lezen wij dus als alfa en omega, met herinneringen, flitsen over het stadsleven daartussen.

< Bert Hertogs >