Recensie Belfast ★★★1/2

Belfast dat Kenneth Branagh schreef en regisseerde won de Golden Globe voor beste script. De prent die hij opdraagt aan iedereen die bleef, vertrok of het leven liet tijdens de burgeroorlog in Noord-Ierland tussen katholieken en protestanten, is daarnaast maar liefst 7 keer genomineerd voor de Oscars:voor beste film, Dame Judi Dench als beste vrouwelijke bijrol, Ciarán Hinds als beste mannelijke bijrol, beste regie, beste originele script, beste originele nummer Down to Joy (Van Morrison) en beste geluid dankzij Denise Yarde, Simon Chase, James Mather en Niv Adiri. De coming of age dramafilm die grotendeels autobiografisch is, leest vooral als een liefdesbrief aan Branaghs jeugd in Belfast. ‘Everlasting love’ van The Love Affair is dan ook niet voor niets naar het einde toe te horen.

Een zorgeloos leventje leidt de negenjarige Buddy (fenomenaal neergezet door Jude Hill). We zien hem in de eerste scènes heerlijk ravotten en zijn fantasie gebruiken, een deksel van een vuilbak als schild gebruiken en een speelgoed zwaard. Hij speelt riddertje. Maar dan wordt er een aanslag gepleegd op de volkswijk waar hij vertoeft, een wijk met kleine steegjes waar iedereen iedereen kent. Net daarvoor werd Buddy naar binnen geroepen om te komen eten door zijn moeder. Hij is protestants en woont met zijn gezin in een katholieke wijk die door andere protestanten tijdens de zomer van 1969 wordt bekogeld. Een auto zal in brand worden gestoken tot die ontploft. Dat zorgt voor veel schade. Ramen sneuvelen, stenen uit het trottoir komen los te liggen. De bewoners vrezen dat de relschoppers terug zullen komen en zien er niets beter op dan om een barricade te bouwen, niet toevallig net op de plek waar Buddy en alle andere kinderen speelden. Qua symboliek, kids die minder bewegingsvrijheid hebben tijdens een conflict, kan dat alvast tellen.

Op school heeft ie een boontje voor de katholieke Catherine (Olive Tennant). Die zit op de eerste bank want ze heeft op dat moment de beste resultaten in de klas. Buddy wil naast haar zitten en is dus bijzonder gedreven om zijn best te doen bij de volgende toetsen. Zijn grootvader (Ciarán Hinds) geeft ‘m de tip om niet zo mooi te schrijven bij een wiskundetoets. Een zeven of een één kan je zo schrijven dat de lerares niet kan uitmaken of het nu een zeven of een één is. Een truc die, toegegeven, ook wij toepasten in het middelbaar. Op die manier weet hij een bank vooruit te schuiven omdat de lerares kiest voor het voordeel van de twijfel. Alleen, komt zijn droom niet uit. Catherine zakt twee plaatsen en komt zo achter hem te zitten.

Héérlijk is het advies dat ie bij zijn grootouders gaat inwinnen hoe hij haar zijn gevoelens kan uiten. Uiteindelijk zal hij kiezen om met haar samen een werkje voor school te maken over de maanlanding. Maar er zijn ook vrouwen die slechte invloed hebben op de jongen (ook dat is herkenbaar), zoals Moira (Lara McDonnell) die hem aanzet om te shopliften en wanneer het raam van een supermarkt ingebeukt is en iedereen er aan het plunderen slaat, wordt hij overtuigd om ook wat mee te grissen. Bij de kruidenier kiest hij om een chocoladereep ‘Turkish delight’ mee te nemen, iets wat ie zelfs niet lust omdat hij wat blokkeerde tijdens het shopliften en het trio al snel betrapt werd. In de supermarkt kiest ie voor wasproduct. Als hij later de vraag krijgt waarom ie in godsnaam dat meenam, zegt ie omdat het biologisch is.

Belfast heeft echt wel zijn Oscarnominaties niet gestolen. Wat ons al meteen opviel tijdens het zien van deze prent was de bijzonder sterke geluidsband en de fijne songs – die voornamelijk van Van Morrison zijn - die verweven zitten in de film en die mee dat zorgeloze, warme en nostalgische van de kindertijd toch op de voorgrond blijven plaatsen ook al wordt Buddy’s familie verscheurd door het dilemma om te blijven of te vertrekken (Buddy wil namelijk vooral blijven).

Naast zijn liefde voor Belfast, uit Branagh ook nog eens zijn liefde voor het theater en de cinema in deze prent. Wanneer het negenjarig jongetje naar de bios of het toneel gaat, zien we enkele scènes van wat er op het witte doek gebeurt of op de planken in kleur, terwijl de rest van de film zwart wit blijft. Héérlijk.

< Bert Hertogs >