Recensie Tattarrattat! ★★★

Wat was de laatste theatervoorstelling tijdens corona waarbij je een mondmasker droeg? Het antwoord voor ons is Tattarrattat! van Frieda en Theater FroeFroe. In de voorstelling voor 3- plussers die verwijst naar de langste palindroom in de Oxford English Dictionary, een woord dat James Joyce gebruikte in ‘Ulysses’ (1922), gaan de acteurs en actrices aan de slag met balken en planken, resthout van meubelmakerij huis Mortier, om de allerjongsten het verschil tussen abstract en concreet te tonen. Maar ook vooral tussen voorkant, achterkant, zijkant, andere zijkant, bovenkant, onderkant, kort, lang, breed, smal, recht, schuin, alleen, samen, 1,2,3,4 en 5, erbij horen of uitgesloten worden en zien we het drukke bestaan van nu uitgebeeld wanneer de cast door elkaar wandelt met een houten plankje tegen hun oor die een smartphone symboliseert of zien we een fotoshoot gehouden worden voor een camera uit hout. Tattarrattat! caterogiseert, classificeert en ordent dus onder andere. Voor kinderen is dat best belangrijk en educatief. Maar er zit ook een scène in de voorstelling met een actrice die haar voorkant toont, vervolgens achterkant, zijkanten, bovenkant en onderkant die haar objectiveert. ‘Wokers won’t like’ schreven we in onze notities.

‘Gaan die iets maken?’ klinkt het uit de mond van de kleuter naast ons op de laatste rij. De allerjongsten blijken nog te jong om alleen vooraan op een kussentje te gaan zitten, dus worden ze op de schoot van de mama gezet. Met grote ogen kijkt ze naar wat er zich allemaal afspeelt op het podium. Maar wanneer het wat te abstract wordt voor haar lijkt ze af te haken. Wanneer het dan weer wel concreet wordt, zijn het net de kinderen die sneller dan de volwassenen zien dat er een taart met een kaarsje op wordt gebouwd uit hout. Een kaarsje dat uitgeblazen wordt. Kleine stukjes worden als confetti in het rond gegooid, en daarna zien we stokken van rechts naar links over het podium geschoven worden, als vuurpijlen.

Enkele plankjes worden mensen die 1,2,3,4 marcherend naar voor bewegen. Een plank (nummer 5) komt er bij, een ander wordt weggebonjourd. Tot de drie spelers diagonaal met hun planken 3,2,1 achteruit stappen en 5 niet toegelaten wordt. ‘Nee’, ‘no’, ‘nope’ klinkt het wat eindigt in hysterisch gejank. Daarna volgt een klein absurd verhaaltje over een vrouw die soms huilt, maar ook soms lacht. Een vrouw die graag alleen is. Ze ontmoet een andere vrouw die ook graag alleen is. Samen blijken ze dus graag alleen te zijn, kruipen ze op hun paard en rijden twee dagen weg tot ze een derde vrouw tegenkomen die niet graag alleen is. Ze vraagt omdat ze niet graag alleen is of ze niet met die twee andere vrouwen mee mag, maar die antwoorden haar dat ze graag alleen zijn.

Vervolgens zien we in Tattarrattat!, dat je als een gespiegelde tegenstelling kan zien tussen Tattar en Rattat, nog een dorp gebouwd worden met het hout. We zien een brug en een hoge toren en mensen uit plankjes. De spelers zorgen voor de live bruitage (daarnaast bevat de voorstelling ook beatboxen dat via een loop station van verschillende lagen voorzien wordt) zodat het dorpsleven tot leven wordt gewekt, ook al staat alles stil. Een toestelletje zet enkele dominosteentjes achter elkaar waarna een actrice een stok neemt als een biljartkeu en zo het domino-effect creëert. En het hout zal net zoals de voorstelling wiens titel een klanknabootsing is, een percussief (wanneer er op verschillende planken getokkeld wordt onder andere) en dus ook muzikaal karakter (we horen de cast ook een A-klank samen zingen op een verschillende toon) in zich bezitten.

Er zit dus geen verhaal in deze voorstelling, toch zeker geen overkoepelend narratief met een begin, midden en slot. De kleuters en volwassenen krijgen daardoor alle vrijheid om betekenis te geven aan deze voorstelling door hun verbeelding aan te spreken. Er valt zeker iets voor te zeggen, maar wij merkten toch dat we even naar onze klok keken hoewel deze voorstelling maar drie kwartier duurt. De spanningsboog zit dan ook niet altijd even strak en er zit in zekere zin ook wel wat veel herhaling in het constant bouwen en afbreken.

< Bert Hertogs >