Recensie Triangle of sadness ★★★★★

De winnaar van de Gouden Palm dit jaar is eindelijk te zien in de bios: Triangle of sadness van de Zweedse regisseur Ruben Östlund. Een sublieme satirische prent die er op het juiste moment komt nu de inflatie de kloof tussen arm en rijk vergroot. Want daar gaat deze zwarte komedie voornamelijk over. Dat wat er ook gezegd mag worden op modeshows bijvoorbeeld het tegendeel waar is. ‘We are equal’ zien we bijvoorbeeld geprojecteerd. Yeah, right. Triangle of sadness geeft de kijker daarvoor al mee dat vrouwelijke modellen 30% meer verdienen dan hun mannelijke collega’s. Ook de klassieke rolpatronen moeten er trouwens aan geloven in deze bijna twee uur en een half durende film.

In Triangle of sadness zien we Carl (Harris Dickinson) ingaan op een castingoproep. Hij blijkt enkele jaren geleden nog op de cover van een magazine te hebben gestaan maar blijkbaar is ie in de herfst van zijn carrière. Een jurylid stelt zelfs botox voor hoewel hij nog erg jong is. Voor een videomaker moet Carl samen met zijn collega’s in bloot bovenlijf afwisselend de Balenciaga-look op zijn gezicht toveren, een beetje boos maar vooral ook neerkijkend, en die van H&M, die van de happy shiny people, de tanden bloot lachend. Door hen snel te laten schakelen, valt het verschil eens zo hard op.

Heerlijk om zien is het hoe subtiel Carl weggewerkt wordt op de eerste rij tijdens een modeshow. Eerst moeten enkele mensen plaats maken voor anderen op de eerste rij en vervolgens iedereen een stoel opschuiven naar rechts. Net hij komt zo dus zonder zitje te zitten en moet dan maar ergens op een vrije stoel hogerop de tribune gaan zitten. Kort samengevat komt het erop neer dat je meetelt in die wereld als je geld, aanzien en macht hebt. En onsubtiel weggewerkt wordt als je dat niet hebt. Van discriminatie gesproken. Nogmaals: ‘We are equal’. Yeah, right.

Yaya (Charlbi Dean in haar laatste rol vermits deze Zuid-Afrikaanse eind augustus overleed) is een topmodel. Wanneer ze samen met Carl gaat dineren, blijkt hij de enige te zijn die een menukaart gekregen heeft met de prijs daarop. Hij wil een discussie aansnijden met haar over traditionele rollen maar dat draait al snel uit op een stevige ruzie. Hij mag nochtans de hotelkamer met haar delen en profiteert dus mee van haar roem, ze is namelijk ook een influencer. Uiteindelijk leggen de twee het op een akkoord. Ze zullen wel de liefde met elkaar bedrijven maar niet op elkaars mond kussen. Hij wordt dus de vriend met benefits voor haar en hij gaat akkoord dat hij er zal zijn voor haar als ze een kind heeft. Een louter functionele relatie dus.

De twee gaan op luxecruise, hij stelt dat ze dat gratis aangeboden kreeg als influencer terwijl het verder stikt van de hyper rijken die ook graag met hun rijkdom etaleren maar verder een compleet leeg bestaan er op nahouden. Nog voor de gasten aankomen, stelt Paula (Vicki Berlin) het hoofd van de diensters aan haar crew, dat er slechts twee momenten belangrijk zijn: de eerste en laatste indruk die ze op hun gasten nalaten. Hen wordt ook uitgelegd dat ze altijd moeten ingaan op de wensen van de reizigers. Hoe beter ze hen pamperen, hoe hoger de fooi op het einde. En daar en alleen daarom is het kennelijk te doen bij deze geldbeluste opportunisten.

Het leidt tot een behoorlijk dilemma wanneer een rijke vrouw stelt dat een dienster het moment moet nemen, ze van rol wil wisselen, uiteindelijk wil dat iedereen van het personeel van de glijbaan gaat en even zwemt. Om maar te zeggen dat rijk zijn al snel gaat vervelen, ook op luxecruise blijkbaar. Onder de aanwezigen zit iemand die goed is in scripts wat apps nodig hebben om te functioneren. Hij verdiende daarmee zeer goed zijn brood. Een koppel blijkt dan weer dankzij de wapenindustrie te zwemmen in het geld. En een Rus is dan weer rijk geworden door shit te verkopen.

De gasten moeten het diner van de kapitein doorstaan. Die heeft speciaal en tegen het advies in van Paula gekozen om dat op donderdagavond te laten plaatsvinden. Net op een dag dat het stormt. De magen van de passagiers worden dus danig op de proef gesteld. Wat volgt is één groot kotsfeest op een enkeling na die wel over een sterke maag beschikt. Het is het soort scène waarvan je denkt, verdorie, het zou fijn zijn mocht er een 4DX-versie van bestaan, zodat alle hyperrijken uit ons land in een hyper bewegende stoel kunnen gezet worden tijdens de stormscène. Wat het helemaal zou afmaken, zou kotsgeurtjes de zaal in spuwen, zijn. Het hoeft toch niet altijd de geur van bloemen te zijn, niet waar?

Het is prachtige en meedogenloze cinema dat Triangle of sadness hier aflevert. Het is ook het enige moment dat iedereen écht gelijk is in deze film en dat de rijken er serieus van langs krijgen door onder ander Woody Harrelson als kapitein Thomas Smithen en Zlatko Buric als Dimitry die onomwonden door de luidsprekers van het schip stellen dat de rijken te weinig belast worden, de passagiers belastingontduikers zijn omdat ze hun geld parkeren in belastingparadijzen en ze trekken het kapitalistische (waan)idee constante groei – terecht - in twijfel met marxistische quotes. Zelden hebben we zo veel plezier gehad in de cinema met dit leedvermaak.

Na een aanslag door piraten spoelen enkele gasten aan op een strand en wordt Triangle of sadness een survivalfilm. Een waar uiteindelijk maar één vrouw echt werkt (diegene die op het schip de leiding had van het schoonmaakpersoneel). Zij slaagt erin om een octopus te vangen en is de enige die survivaltechnieken lijkt te kennen. De rest weet niet hoe men een vuur moet maken. Rijk zijn maakt dus ook dom maar vooral afhankelijk, en dus kijkt iedereen naar deze vrouw die met succes een matriarchaat weet te installeren.

Maar na verloop van tijd vindt iedereen wel zijn plek in de groep. Slaagt een man erin een ezel te doden, wordt een zwarte man die anders in de machinekamer werkt, de kapper van dienst, en biedt Carl seks aan de matriarch aan in ruil voor zoute stokjes die hij dan met Yaya kan delen. Maar als iedereen stilaan zich weet aan te passen aan de situatie en dus ook minder afhankelijk wordt van de matriarch stelt zich de vraag of en hoe ze haar verdiende positie kan behouden.

Het lesje in nederigheid zit in datgene wat niét te zien is in Triangle of sadness.  De rijken worden kennelijk totaal niet gemist. Want van een reddingsactie is in de verste verte geen sprake …

< Bert Hertogs >