Recensie Simone Kleinsma Verder ★★★★★

Een pure, prachtige, persoonlijke maar toch ook universele voorstelling brengt Simone Kleinsma in het theater met haar jongste productie Verder op een tekst van Frank Houtappels. In Verder heeft ze het over het verlies van haar man, over rouwverwerking en alle stadia die daarbij komen kijken. De Nederlandse zangeres laat haar toeschouwers een blik in haar ziel toe. De sterkte van Verder is onmiskenbaar de menselijke veerkracht die getoond wordt, hoe je verder moet met je leven, hoe je moeite hebt om keuzes te maken over ogenschijnlijk kleine dingen. Wat houd je, wat doe je weg na iemands dood, en waar twijfel je over?

Die spulletjes, en met name dan de collectie fototoestellen van haar man (ook te horen in het geluidsontwerp van Bo Bruijs en Erwin Sterk), vormen de rode draad doorheen de voorstelling die Ruut Weissman regisseerde. Heel naturel drapeert Simone Kleinsma daarrond verschillende bestaande en speciaal voor deze voorstelling geschreven nieuwe songs waarbij ze live begeleid wordt door Menno Theunissen aan de piano en Maria Martinez Payà aan vibrafoon, marimba, troms, conga’s (tijdens ‘Van horizon tot horizon’ naar ‘Entre nous’ van Charles Aznavour bijvoorbeeld) en andere percussie-instrumenten. Het klankbedje dat de twee voor haar spreiden vormt iets intiems, dan weer iets vrolijks wanneer het uptempo gezocht wordt.

Simone Kleinsma kan zo in Verder haar veelzijdigheid tentoonspreiden. ‘Hennarood’ klinkt tijdloos en ademt iets nostalgisch uit. Het speelse ‘Zin’, een tekst van Jan Beuving op muziek van Henny Vrienten gaat over flirten in de tram met een man die de dame in kwestie helaas te oud vindt. ‘Mij kan niets gebeuren’, een tekst van Paul van Vliet brengt Kleinsma parlando aan een razendsnel tempo op muziek van David Middelhoff. De song gaat over net een goede medische check achter de rug hebben en het onsterfelijke gevoel hebben dat er nu je niets kan gebeuren. Simone Kleinsma kondigt dat nummer aan door haar publiek mee te geven dat haar moeder altijd aan haar zei niet te snel naar de dokter te gaan omdat ze altijd wel wat vinden.

Het is die afwisseling, die heerlijke spanningsboog ook die erg goed zit zodat je geboeid blijft luisteren naar Simones verhaal. Een verhaal dat integer en authentiek gebracht wordt zonder ooit zwaarmoedig te worden. Een verhaal ook waar iedereen het zijne ook wel wat in kan herkennen. Hoe plots je iets kan overkomen wat je in de verste verte niet zag aankomen, beschrijft ze bijvoorbeeld heel beeldend alsof het plots winter geworden is en je nog op het strand zit in je badpak. Maar ook hoe moeilijk het soms ook is om van iets banaals afstand te nemen zoals een badmat net omdat er een verhaal aan vasthangt, een herinnering die je koestert: ‘Ik heb het zo vaak bijgeknipt dat er nog nauwelijks sprake is van een badmatje’. Simone Kleinsma etaleert haar veelzijdigheid ook door zich als muzikante onder haar muzikanten te begeven, zo zal ze onder andere mee de marimba, vibrafoon en cajón (tijdens het levendige ‘De lucht zit nog vol dagen’ bijvoorbeeld) bespelen.

Over mensen die ongevraagd hun (levens)verhaal aan je vertellen gaat het, over je tijd nemen dat als een prima plan klinkt in het begin van de rouwverwerking, en vooral die ene vraag die je je dan stelt: ‘Hoe ga ik dit doen?’ Verder gaat verder ook over begraafplaatsen die overdag met de vele bezoekers en het gebabbel een totaal andere sfeer uitademen dan ‘s avonds met al die lichtjes en die aandenkens die iets moois, ja zelfs iets magisch: ‘Met al die uiltjes … Het is net de Efteling’ en ‘gezelligs’ uitstralen. Over nieuwsgierigheid gaat het ook naar het waarom, waarom bepaalde objecten een herinnering aan een overledene zijn, zoals een nijlpaard in een tutu bijvoorbeeld. Het is die nieuwsgierigheid, ook in het verhaal rond het fototoestel waar nog een rolletje in zit dat nog niet helemaal opgebruikt is, waar Simone Kleinsma haar toeschouwers tot het einde vakkundig mee weet te prikkelen. Een verhaal dat ook naadloos overgaat in het wondermooie ‘Komt een dag’ waarin ze zingt: ‘Al was het blijkbaar een film die ons leven verbeeldde. Maar zo lang de titelrol nog niet op het doek verschijnt, blijf ik hopen op een wonder van op zijn minst een open eind.’ In ‘Ik kan er net niet meer bij’ gaat het over herinneringen aan je partner die vervagen: ‘Ik geraak steeds meer vroeger kwijt. Al wat een foto niet bewaren kan, vervaagt, verdwijnt, slijt. Hoe je stem, je lach en ook hoe zeker ook hoe je rook. Hoe het was, hoe je was, hoe het lieve ik en jij. Ik kan er net niet meer bij.’

Subliem is het decor- en lichtontwerp van Simone Kleinsma Verder door Jantje Geldof omwille van zijn eenvoud maar ook doeltreffendheid. Een backdrop met witte wolken zien we op die manier belicht dat er iets sombers uit straalt in het begin van de voorstelling in combinatie met de zwart gekleurde panelen met een streepje grijs en wit in. Na verloop van tijd worden die panelen gedraaid en wordt de hoofdkleur wit en grijs met een streep zwart en de backdrop anders belicht zodat het minder duister overkomt. Op het einde zet Simone Kleinsma die objecten met hun dikke kant naar het publiek. Zo creëert ze lucht wat symbool staat voor de verwerking die voorbij is, voor de nieuwe start zeg maar. De lucht zit nog vol dagen.

< Bert Hertogs >

De setlist:

1. Hoe ga ik dit doen?
2. Verder
3. Bij mij
4. Een mini-moment
5. Komt een dag
6. Van horizon tot horizon
7. In de wolken
8. Hennarood
9. De mooie dingen
10. Ik kan er niet meer bij
11. De lucht zit nog vol dagen
12. De vriendschap blijft
13. Zin
14. Mij kan niets gebeuren
15. Dans je mee met mij
16. Wie ik voor jou was

Bis:

1. Nu de dag ten einde is