Recensie The woman king ★★★★

Een sterke feministische black lives matter-film. Die leverde regisseuse Gina Prince-Bythewood af met The woman king. Een prent die gaat over wreedaardige maagdelijke vrouwenkrijgers in 1823 in het West-Afrikaanse koninkrijk Dahomey die een einde willen stellen aan de onderdrukking van hun eigen volk wat de slavendrijvers van het Oyo-rijk mee in stand houden.

Wanneer de Agojie, een groep meedogenloze vrouwelijke krijgers, onder leiding van Nanisca (Viola Davis), vrouwen uit Dahomey bevrijd hebben die door slavendrijvers uit het Oyo-rijk waren ontvoerd, betekent dat koning Ghezo niet anders kan dan de oorlog verklaren aan dat rijk die hen onderdrukt. Een groep nieuwe, jonge Agojie, moet daarvoor opgeleid worden. Daarover gaat The woman king.

Nawi (verbluffend sterk neergezet door Thuso Mbedu wiens emoties bijzonder oprecht lijken) is een van hen. Haar vader heeft haar naar het paleis van Ghezo gestuurd omdat ze weigerde met een oudere man te huwen die haar zou slaan. Haar vader vindt dan ook dat zijn dochter moet leren wat pijn is door haar koning te dienen.

Nawi is 19 en koppig, maar wel een doorzetter. Vechten, daar komt geen magie bij kijken, het vergt vaardigheid, laat haar coach Izogie (Lashana Lynch) haar al meteen weten bij het begin van Nawi’s opleiding. Nawi is een sociaal meisje en begaan met haar collega’s. Ze zal bijvoorbeeld een vriendin worden van Fumbe (Masali Baduza) die ze zelfs zal helpen tijdens de eindproef om door een doornenhaag te geraken wanneer ze vastzit.

Orders opvolgen, da’s niet altijd dus aan Nawi besteed. Ze volgt haar hart, om andere Agojie te redden of te helpen, ook al brengt ze haar eigen leven daarmee in gevaar. Zelfs al slaagt ze in haar opzet, dan nog kan ze zich aan een standje verwachten van Nanisca want orders zijn orders en een plan moet gevolgd zoals beschreven (ook al volgt ze soms als generaal zelf niet het plan). Waarom jonge meisjes toe willen treden tot de Agojie? Omdat ze hier geen prooi zijn, maar een jager, klinkt het uit de mond van een van de jonge rekruten.

Nawi krijgt als bijnaam ‘tseetsee’ mee van Izogie, die whisky het enige goede vindt dat blanke mannen binnengebracht hebben in Dahomey. Met Nawi krijgt ze bijna een moeder-dochter band hoewel ze aanvankelijk streng is voor iedereen omdat ze hen discipline en doorzettingsvermogen moet aankweken: ‘Leren we jullie koken? Je moet hun hoofd eraf snijden, het is geen yam!’

Prachtig is het acteerwerk dan ook tussen Mbedu en Lynch. Streng en zalvend is ze tegelijkertijd. Ze vindt dat haar pupil moet leren waar ze naartoe wil vliegen maar zal al snel merken dat Nawi sterk is voor een kleine vlieg en niet verlegen is voor een of andere deugnietenstreek waar buskruit bij komt kijken. Wellicht daarom ook dat wij zo gecharmeerd zijn door dit personage en de manier waarop Thuso Mbedu haar verrukkelijk en bijzonder geloofwaardig neerzet. Let daarbij op de kleinste details: haar gelaatsuitdrukking, die sprekende ogen, die dat speelse, joyeuse, combattieve én tegelijkertijd ook een zekere tristesse kunnen oproepen.  Maar ook hoe de oudere vrouwen afhankelijker worden van haar naar het einde toe terwijl zij dat in het begin is van hen. Waarden als loyaliteit, trouw, discipline en vriendschap komen dan ook naarmate The woman king vordert steeds meer naar boven, boven het bruut geweld. En da’s mooi om zien.

De Agojie hebben er veel voor over om vrouwenkrijger te worden en te zijn. Liefde staat niet in hun woordenboek want dat maakt hen zwak, hoewel ze er uiteraard wel mee geconfronteerd worden. Nawi zal bijvoorbeeld wat beginnen voelen voor Malik (Jordan Bolger) die half Portugees/half Dahomeaans is en mee met een Europese slavenhandelaar naar daar gekomen is. Maar een relatie en kinderen krijgen, dat kan niet. Als strijder moet je je tranen ook kunnen bedwingen, klinkt het. Sterk is The woman king wanneer Nawi dit steeds meer en beter onder controle lijkt te krijgen terwijl Nanisca en Izogie naarmate de film vordert ook hun zachtaardige, emotionele kant aan de kijker tonen. Wanneer echter blijkt dat Nawi, wiens hart littekens draagt, een wees is, vreest Nanisca dat ze in Nawi meer ziet dan haar jongere zelf …

The woman king is boven alles vooral een mooi coming of age-verhaal over opgroeien, je plek vinden in een gemeenschap, en je (deels aangeboren) talent ten volle gebruiken, leren omgaan met je demonen uit het verleden en de prent wil de toeschouwer meegeven dat een termiet soms een olifant kan verslaan.

< Bert Hertogs >