Recensie Un beau matin ★★★★

Dochter, moeder, maîtresse en vertaalster zijn. Die vier rollen combineert de alleenstaande moeder Sandra, gespeeld door Léa Seydoux die we o.a. kennen uit La vie d‘Adèle, The French Dispatch, haar rol als Madeleine Swann in enkele James Bond-films en recent Crimes of the future. Seydoux charmeert andermaal in dit drama met haar naturel. De prent van de Franse Mia Hansen-Løve voelt zo écht aan en de acteerprestaties zijn zo goed dat je bij momenten gewoon vergeet dat het allemaal gespeeld is.

Neem nu een van de mooiste scènes uit Un beau matin. Daarin zien we de kinderen, waaronder Linn (Camille Leban Martins), de achtjarige dochter van Sandra, opgesloten worden door hun ouders omdat de kerstman onderweg is. De kinderen leggen onder andere augurken en koeken onder de kerstboom voor ze afgezonderd worden. Wat dan volgt is heerlijk om te zien en prikkelt de fantasie van de kinderen. De ouders gaan allerlei geluiden maken, de raam openzetten, het getrappel van de rendieren nabootsen, een gesprek met de Kerstman enz. Héérlijk is het om te zien hoe de cast daar zelf bijzonder van geniet en de blik in de ogen van de kinderen, vol nieuwsgierigheid van wat er zich in de woonkamer afspeelt, is briljant.

Hansen-Løve zit ook dicht op de huid van haar personages wat de film iets warms, teders en liefdevols meegeeft. Zo zien we hoe Linn in de douche gestoken wordt, zien we twee joekels van muggenbeten op haar bovenbenen, maar merken we ook dat ze om de aandacht van haar moeder vraagt wanneer het meisje faket dat ze last heeft van een (groeiend) been en dat begint te trekken. ‘Moet ik het meespelen?’ vraagt Sandra dan aan de dokter.

Punt is dat Linn op dat moment Clément (Melvil Poupaud), een astrochemicus, mist, het lief van Sandra die er een relatie op nahoudt met Valérie en maar niet kan kiezen tussen de twee. Sandra geniet van de seks, heeft overigens een grotere seksuele honger dan de man die ze graag ziet. Ook omdat ie verscheurd wordt door schuldgevoel heeft ie er trouwens niet altijd zin in. Wanneer ze net willen beginnen met de liefde te bedrijven, is het Linn die wel eens om aandacht vraagt, als ze in hara bed ligt en dorst heeft bijvoorbeeld. En wanneer het niet goed gaat tussen Sandra en Clément heeft dat impact op haar concentratievermogen als vertaalster: ‘Kunt u dat nog eens herhalen?’

Het is dat schakelen tussen die rollen en de prioriteiten die Sandra stelt die erg mooi in beeld gebracht worden. Bovenal gaat haar aandacht naar haar vader Georg (bijzonder sterk neergezet door Pascal Greggory) die lijdt aan het syndroom van Benson. Dat is een vorm van dementie die eerst het zicht aantast van de patiënt. De verschillende stadia die de man doorloopt en de familie, van zelfstandig wonen, over tijdelijk opgenomen worden in een ziekenhuis, om dan tegen de zin van de familie geplaatst te worden in een zorginstelling die wel plaats heeft, maar lang niet zo hoog aangeschreven staat als andere, komt heel herkenbaar over. Ook het feit dat het allemaal handenvol geld kost.

Als we Georg voorovergebogen zien wandelen, zijn handen de ganse tijd in twee vuisten zien plooien en er bijna elke keer dat Sandra op bezoek komt een patiënte gedesoriënteerd de kamer in komt wandelen, herinnert me dat zelf aan de bezoekjes die ik mijn oma vroeger bracht die ook leed aan dementie. Naar het einde toe dwaalt Georg zelf rond in de gangen, en vraagt ie nog maar naar één vrouw: Leila (Fejria Deliba), zijn vriendin. Zelfs zijn eigen dochter herkent of herinnert ie zich dan niet langer. Laat staan dat ie kan antwoorden op de vraag of ze lang of kort haar heeft.

De mooiste quote uit Un beau matin is die wanneer Sandra aan haar vader vraagt of hij het koud heeft. Georg antwoordt dan dat ie het koud heeft in zijn hoofd. Dementie is nog nooit zo mooi beschreven en in beeld gebracht als in deze film.

< Bert Hertogs >