Recensie The travelling doll ★★

The travelling doll is een tweeluik van Thomas Janssens dat Franz Kafka ooit brieven schreef om een meisje – Ellie – op te beuren omdat ze haar pop Annabelle kwijt was geraakt. In die brieven kroop ie in de huid van de pop die zogezegd op reis was. In de ene voorstelling, die voor kinderen vanaf 10 jaar gemaakt is, zien we het verhaal gebracht door de ogen van het meisje. In die voor 15-plussers, de voorstelling die wij zagen, komt de getormenteerde ziel van Kafka bloot te liggen die haar vertelt dat ze lijdt aan fantoompijn die niet te genezen valt en aandringt om te geloven in elfjes anders sterft er eentje ergens ter wereld.

The travelling doll is redelijk voorspelbaar. Er liggen drie stapels witte vellen verspreid over het speelvlak. Verder staan er twee windmachines. Je moet niet over veel intellect beschikken om in te zien wat er zou kunnen gebeuren tijdens deze 75 minuten durende voorstelling.

Kafka staat terecht krijgen we te horen. Hij wordt gedagvaard voor iets dat hij niet begrijpt, niet voor iets dat hij niet gedaan heeft. De man lijdt aan tbc, kauwt 30 keer op zijn eten voor hij het doorslikt.

Wat deze voorstelling op den duur wat saai maakt is het routineuze. De herhaling, van een vel van de scheurkalender trekken bijvoorbeeld en daar de levenswijsheid van de dag uit halen zoals dat je je slechts bezig dient te houden met je werk en niet met de vruchten ervan. Kafka (Greg Timmermans) zien we meermaals op de stapel papier centraal vooraan het podium zitten om daar de brieven aan Ellie voor te lezen, de allereerste, maar ook verderop in de conversatie waar hij stelt dat ze op de Chinese muur is. Helemaal op het einde fantaseert ie met haar dat Annabelle in Mexico is en zich daar verloofd heeft.

Ikram Aoulad speelt zowel het meisje als Franz’ laatste levensgezellin Dora (Diamant n.v.d.r.) die inzit met het gebrek aan geld dat niet meer binnenkomt omdat ie ziek is. Ze overweegt zijn kamer te verhuren om toch nog centen te verdienen. Kafka van zijn kant vraagt haar om al zijn manuscripten en brieven met hem in de oven te gooien als hij gestorven is zodat het lijkt alsof ie niet heeft bestaan.

Vroeg in de voorstelling horen we Timmermans sakkeren als Kafka: ‘Blijkbaar bestaat er nog altijd geen job waarbij je tot ’s middags in je bed mag blijven liggen.’ Een quote die een zeldzame glimlach op onze mond tovert vermits algemeen aangenomen wordt dat acteurs en nachtarbeiders zoals sekswerkers tot die doelgroep zouden kunnen behoren.

Op zijn verjaardag wordt hem een vierde van een taart aangeboden, want da’s ook een taart. Dora mag een bijzonder interessante opinie ventileren in The Travelling Doll, een voorstelling die o.a. refereert naar De gedaanteverwisseling en Het proces: de enige literatuur die er toe doet, die bijt of steekt. Feit is dat deze voorstelling ons qua spanningsboog een jojo-gevoel bezorgde. Ze verloor meermaals onze aandacht om dan even later die toch weer terug te winnen. Dat in combinatie met het feit dat de acteurs – dat vinden we toch een beetje gemakzuchtig – tekstgebonden zijn, en heelder stukken kunnen aflezen van het witte blad – maakt dat we niet bijzonder enthousiast zijn over deze productie.

De enige literatuur die er toe doet, die bijt of steekt: geldt dat ook voor recensies trouwens?

< Bert Hertogs >