Recensie Onironauta ★

Met Onironauta bracht deSingel de Portugese Tânia Carvalho voor het eerst naar België. De titel van haar voorstelling komt uit het Grieks. Oneiros wil zo veel zeggen als ‘droom’ en nautes betekent dan weer ‘zeevaarder’. Wat ze haar zeven dansers laat doen, die elk staan voor een dag in de week, is een trance uitbeelden. Net dat zagen we niet of onvoldoende in dit werk dat een uurtje duurde. Een uur dat wel een eeuwigheid leek.

Nog toen het zaallicht aan was, zette Carvalho zich aan de zwarte vleugel en begon erop te spelen alsof ze een stuk aan het instuderen was, soms stoppend om aantekeningen te maken op de partituur. Wanneer ze aan een volgend nummer wou beginnen, leverde dat achter ons alvast een ironisch applausje op van een van de toeschouwers. Nergens merk je zo’n publieksreacties in een Antwerpse zaal als in deSingel trouwens op.

Wat ook in Onironauta opvalt is Carvalho’s liefde voor geometrie. Hier te zien in de bewegingen van de armen en handen van haar dansers, de poses die ze zo aannemen, niet zelden in combinatie met hoe ze hun benen positioneren. Vooral de rechte lijnen (ook bij het opspringen bv.) vallen daarbij op, diagonalen, gestrekte armen, gekruiste benen, parallelle lichaamsdelen, benen die zich tot elkaar verhouden als een driehoek…

Openen doet de voorstelling met haar staccatospel dat ze samen met André Santos laat horen. De muziek in deze voorstelling is van haar hand én van Chopin. Niet zelden laat ze het stevig donderen en naar het einde van deze voorstelling levert dat een knap muzieklandschapseffect op wanneer dat gestommel van links achteraan op de bühne in een vloeiende beweging draait naar de rechterachterkant van de zaal.

Onironauta bevat dus zeker elementen die sterk zijn, maar de voorstelling voelt niet altijd even coherent aan. Zo is de parodie in het begin op ballet best genietbaar wanneer een ballerina op de rug gaat liggen en het rechterbeen strekt maar vooral zeer snel de voeten wisselend met elkaar kruist alsof ze een of andere angstaanval beleeft. Dat gevoel voor humor lost de choreografe echter want in haar werk blijft onmiskenbaar die verwijzing naar klassiek ballet zitten, maar dan op een serieuze manier.

Ook haaks hierop staat het dierlijke op handen en voeten schichtig over het podium lopen in het duister door een van haar dansers in het begin van de voorstelling. Een van de zeldzame momenten waarbij we het gevoel hebben dat de titel de lading een beetje dekt, is wanneer de choreografe al slaapwandelend haar pianokruk verlaat en zich op het podium begeeft.

Maar ondanks de bij momenten felle muzikale uithalen, was het voor ons – en kennelijk waren we niet alleen – een behoorlijk zware opdracht om de focus te houden op deze dansvoorstelling die zelf haar focus ergens verloren lijkt te zijn geraakt. Daarnaast kan je bezwaarlijk stellen dat deze productie het label ‘grootschalig’ verdiende in de Rode Zaal. Onironauta hadden we eerder op het programma van de Theaterstudio of zo verwacht. Maar de Rode Zaal, da’s dit product toch iets te veel eer aandoen…

< Bert Hertogs >