Recensie Bloedbruiloft ★★★

Een redelijk banaal verhaal over een runaway bride. Dat brengt de Vlaamse regisseur Wim Vandekeybus met ITA in de Stadsschouwburg van Amsterdam. Zij (Eefje Paddenburg) blijft leven, haar echtgenoot (Daniël Kolf) en haar minnaar Leonardo (Achraf Koutet) niet. Dat is de plot zowat samengevat. Behoorlijk eenvoudig dus en toch duurt de lineaire voorstelling maar liefst een uur en drie kwartier. Wat ons betreft is de expositie te lang, die start met de executie van  Federico García Lorca, de schrijver van het stuk, op 18 augustus 1936, en de cadans vooral in het begin met het behoorlijk archaïsch taalgebruik - Dolf Verspoor vertaalde de tekst - slaapverwekkend. Bloedbruiloft komt dan ook pas goed op dreef én begint echt te boeien van zodra de bruiloft plaatsvindt en er gedanst mag worden. Met kringdansen per drie of per twee terwijl we in de puike zwart wit videobeelden (in een regie van Fernando Vandekeybus, Wims zoon) veel meer mensen rond de tafels de beentjes zien bewegen, verwijst de choreograaf naar volksdans.

Nog voor de naar surrealisme en folklore verwijzende voorstelling startte, zagen we Vandekeybus van zijn videoteam trouwens een cadeau krijgen in de zaal. Het bleek een groen plastic gietertje. Een verwijzing zou het blijken naar Frieda Pittoors’ folkloristische personage die water sproeit over de buiken van de twee dode personages op het einde van de voorstelling. Symbool voor dat er altijd iets nieuws ontstaat uit een einde. Fraaie geste is dat, want een première is zowel een begin als een einde. Een einde van een proces waar cast en crew maandenlang naartoe werkten. In Bloedbruiloft wordt er overigens expliciet gezegd dat er graan groeit boven de doden. Een sterk symbolisch beeld als je het ons vraagt.

Ook de voorstelling begint fraai net zoals ie eindigt met kaarslicht. Tussendoor zien we bruidsboeketten, verwijzingen naar het boerenleven in boeketjes wilde bloemen die uit de lucht komen vallen, maar ook een naar acrobatie verwijzende dans in de lucht met een koord.

Na verloop van tijd heb je echter het gevoel dat het begin te lang duurt en de archaïsche taal de voorstelling én de inleving van de toeschouwer in de psyche (voor zover die al uitgewerkt is) tegenwerkt. De vorm wordt zo een vierde wand die behoorlijk wat afstand creëert tussen de acteurs en het publiek.

Toch slaagt Vandekeybus er meermaals in om die vierde wand zelf te doorbreken. Door de acteurs in interactie te laten gaan met vooraf opgenomen stukken in zwart-wit die geprojecteerd worden, door fel te contrasteren met het wat stroeve ook door dat zelf te counteren met hippe en flitsende scènes (zoals die waarin we de bruid en Leonardo van een klif zien springen in de video waarna ze de acteurs in fluo gele outfit op het podium verschijnen voor ze afscheid van elkaar nemen, maar ook in hoe dynamisch er gedanst wordt niet zelden wanneer de dansers meermaals rond hun as draaien, tot ze zelfs op de backdrop die rotsen voorstellen, gaan springen).

De esthetische kaart trekt Vandekeybus onder andere wanneer ie zijn gezelschap een diagonaal laat trekken, de backdrop gedeeltelijk opent en men zo schuin goudgeel tegenlicht tegemoet stapt. Dat het gearrangeerde huwelijk gedoemd is om te mislukken kondigt zich al vroeg aan. Zo zien we Bart Slegers als de vader van de bruid hopen dat zijn dochter hem minstens zes kleindochters bezorgt. De moeder van de bruidegom (Janni Goslinga) ziet het lichtjes anders: zij wil kleinzonen. Uiteindelijk komt er helemaal niets van in huis.

< Bert Hertogs >