Recensie The creator ★★1/2

De Amerikaanse sci-fi film The creator doet ons bijzonder weinig. De prent die Gareth Edwards regisseerde én meeschreef met Chris Weitz probeert heel erg om de kijker voedsel te geven voor het hoofd én het hart, maar slaagt daar uiteindelijk nauwelijks in. Dat komt wellicht omdat je als kijker de puzzel van het plot helemaal probeert te leggen maar je gaandeweg steeds meer tot het besef komt dat er stukjes ontbreken waardoor het verhaal niet helemaal te verklaren valt. Nochtans is de context bijzonder actueel én relevant.

Want in The creator is het Joshua (John David Washington), die bij de special forces zat, die op zoek is naar The creator. Er is al jaren een oorlog aan de gang tussen robots/AI en mensen. Het Westen heeft robots/AI verboden maar in het Oosten worden ze nog volop ingezet. Zij vormen een bedreiging vinden de Westerlingen, ook omdat er in LA een nucleaire bom ontplofte waar kennelijk AI/robots de schuld aan gegeven wordt terwijl een menselijke fout hoogstwaarschijnlijk aan de basis lag. We zijn in de jaren zestig van deze eeuw.

AI/robots hebben het routineuze werk van mensen overgenomen. Het zijn robots die als politieagenten patrouilleren bijvoorbeeld. Mensen kunnen dan weer een centje bijverdienen als ze hun lichaam willen laten inscannen, zodat er een AI/robotversie van hen gemaakt kan worden. De twee werelden, AI/robots en mensen zijn dus nooit echt los van elkaar te trekken. Het geheugen van een dode mens kan gewoon extern op een USB stick opgeslagen worden. Hoe minder lang die dood is, hoe beter het resultaat. Vervolgens kunnen de gegevens ingeplugd worden bij diens AI/robot-versie zodat diens ervaring en herinneringen verder kunnen leven. In heel wat delen in het Oosten hebben robots/AI echter de controle overgenomen en liggen mensen als het ware onder de sloef.

De Amerikaan Joshua heeft een explosie overleefd in het Oosten toen ie samenleefde met zijn zwangere vrouw Maya (Gemma Chan). Zij is sindsdien spoorloos. Een mysterieus wapen kan een einde brengen aan de oorlog tussen robots/AI en mensen. Maar het wapen kan ook de mensen finaal van de aardbol wegvagen. Groot is Joshua’s verbazing dan ook wanneer blijkt dat hét wapen AI van een nieuwe generatie is, in de vorm van een kind: Alphie (Madeleine Yuna Voyles). Die zegt ‘m dat zijn vrouw in diang diang is, wat zo veel wil zeggen als de hemel. Dat blijkt echter niet helemaal juist. Maya ligt in een coma en wordt daarin gehouden. Enkel Joshua zelf zou het recht hebben om de machines uit te schakelen, niet AI/robots zelf. Wat is er met hun kind gebeurd? En wat is de link tussen hen en Alphie? Dat ontdek je onder andere in het twee uur en tien minuten durende matige The creator.

Wat je ons bijvoorbeeld niet uitgelegd krijgt, is dat robots/AI aan de ene kant er protocols op na zouden houden maar aan de andere kant wél mensen vermoorden. AI/robots die altijd al vanuit mensen ontwikkeld zijn geworden, zouden logischerwijze dan ook door hen gecontroleerd moeten blijven. En hoewel de makers van The creator menselijke gevoelens proberen te steken in de robots, weten zij ons daar toch niet mee te raken, en stoten ze eerder op een muur van ongeloof bij de kijker.

Het is het NOMAD, een Amerikaans ruimtestation boven Nieuw-Azië, dat de wereld af scant op zoek naar de schuilplaatsen van AI/robots en deze wil vernietigen. Alphies missie, die een humanoïde robot is, is dus om het NOMAD uit te schakelen. Maar als ie dat zou doen, zou ie zichzelf als een nieuwe soort Messias opofferen. Is er een andere weg?

< Bert Hertogs >