Recensie Dogman ★★★★★

Dogman is met stip een van de meest fascinerende films van dit jaar. Neem Joker en combineer dat met een moderne Robin Hood, steek daar een groep honden bij in de hoofdrol (met dank aan het uitstekende werk van de hondentrainers Mathilde de Cagny en Muriel Bec) naast de briljante acteerprestatie van Caleb Landry Jones die deze film draagt, en je krijgt een gestoord fenomenaal eindresultaat. Ga. Dat. Zien.

Voor de regie en het scenario van Dogman tekende Luc Besson. De heerlijk duistere cinematografie die soms ook lekker licht aanvoelt, verwijzend naar het cabaret bijvoorbeeld, is van de hand van Colin Wandersman. Samen met Besson slaagt ie erin verschillende filmstijlen te combineren maar vooral ook om dat nooit te laten aanvoelen als stijlbreuken. Integendeel. De prent bevat bijvoorbeeld niet uitsluitend scènes die donker zijn en focussen op de state of mind van Douglas. Hij vertelt het verhaal weliswaar wanneer ie door de politie is opgepakt en Evelyn (Jojo T. Gibbs), een vrouwelijke psychiater van kleur, voor hem krijgt zitten in zijn cel.

‘Gestoord’ noemt ze hem en dat vat ie op als een compliment. Dogman is eerst en vooral een psychologisch drama, blijkt ook tragikomische elementen te bevatten en filosoferend naar het leven te kijken: ‘I always liked disguises. It‘s what you do when you don‘t really know who you are, right? You dress up, you make up a past to forget your own.’ Zo nu en dan heb je zelfs het gevoel naar een ware actiethriller te kijken.

In Dogman zet Caleb Landry Jones de rol van Douglas neer die als kind zwaar mishandeld werd door zijn broer en vader. Hij vertelt aan Evelyn hoe ie werd opgesloten in het hondenhok door zijn vader en broer omdat ie stiekem eten gaf aan de honden die zijn vader liet vechten om zo geld te verdienen. Douglas moest zien te overleven door buiten te slapen tussen de honden, kreeg blikken voedsel én magazines toegestopt wanneer zijn zwangere moeder zijn vader verliet omdat ze haar derde kind een betere thuis wou bezorgen, en ontdekte al snel de loyaliteit van de viervoeters die hem zouden beschermen én die hij zou weten te trainen voor het geval ie in nood verkeerde zodat ze dan stil alarm zouden kunnen slaan.

Niet alleen een ongelukkige jeugd heeft ie gekend. Ook geen geluk in de liefde. Verliefd werd ie namelijk in het opvangtehuis op Salma (Grace Palma) die hem Shakespeare leerde. ‘Als je Shakespeare kan spelen, kan je alles spelen’ zei ze hem. Maar van de een op de andere dag verliet ze haar job en bouwde ze een carrière uit als actrice. Elke keer ze in de krant stond, kleefde Douglas het artikel in zijn plakboek. Tot ze zo groot werd dat ze het tot in Broadway schopte en hij een ticket voor een voorstelling kocht. Ze was niet alleen zijn idool, hij was er tot over zijn oren verliefd op. Het was voor het eerst in zijn leven dat ie vlinders in zijn buik voelde. En die zouden beantwoord worden door haar met een kus op de mond want zo’n mooi cadeau, een plakboek, had ze lang niet gekregen. Hij had daarmee haar hart gestolen, had ze hem gezegd. Was het niet dat dat hart al gestolen bleek door een ander. Salma bleek getrouwd en twee weken zwanger…

Douglas is dus ontgoocheld in de liefde én heeft niet de nestwarmte gekend van een gezin. Die nestwarmte vindt ie wel bij zijn honden terug waar hij meer van houdt dan van zijn ouders of broer. Wanneer hij dat zegt wordt ie uit het huis gegooid door zijn vader en wordt ie dus Dogman. Na verloop van tijd zal ie steeds meer dierlijke trekken aannemen. Toch valt het op dat je naarmate de film vordert, ondanks de gruwel die hij verricht heeft, steeds meer sympathie gaat koesteren voor het hoofdpersonage dat met een beperking moet leven, daardoor moeilijk werk vindt en in voor hem moeilijk toegankelijke plaatsen moet zien te geraken. Is Douglas nog wel een mens? En zo ja, in welke mate? Bijft hij het pad bewandelen van de (streng) katholieke moraal of wijkt ie daar van af?

Later zal ie, hoewel ie in een rolstoel zit omdat zijn vader op hem geschoten heeft, onder andere leven door op vrijdag als travestiet op te treden in een cabaret, en zijn honden in te zetten om diefstallen te plegen. Dat brengt ons naadloos bij de muzikale score die van de hand is van Eric Serra en moeiteloos blendt met een hele rits aan songs die de revue passeren zoals Sweet dreams (are made of this) van Eurythmics, Que reste-t-il de nos amours van Charles Trenet, Money Money van ABBA, La Grange van ZZ Top, Non, je ne regrette rien en La foule van Edith Piaf, The shoop shoop song (It’s in his kiss) van Cher, I wanna be loved by you van Marilyn Monroe en Lili Marleen van Marlene Dietrich.

Ook al hebben we een jeugdtrauma overgehouden aan honden, als kind werden we namelijk door een exemplaar gebeten, toch hebben films met honden in onze tienerjaren altijd wel een speciaal plekje in ons hart veroverd. Beethoven en in mindere mate Homeward Bound herinneren we ons nog levendig uit de nineties. Daar komt dus nu ook Dogman bij al is dit verre van een familiefilm voor alle duidelijkheid, wat die twee andere titels wél zijn.

< Bert Hertogs >