Recensie A Funny Thing Happened on the Way to the Forum ★★★

Parijs eert de twee jaar geleden overleden Amerikaanse componist en tekstschrijver Stephen Sondheim. In het Théatre du Châtelet kan je immers nog tot het einde van het jaar naar een Engelstalige versie van West Side Story gaan waar ie de songteksten voor schreef in 1957. En in het pas gerenoveerde heropende Lido 2 Paris kan je nog tot 4 februari 2024 ook in het Engels zijn allereerste musical bekijken en beluisteren waar hij zowel de muziek als de zangteksten voor zijn rekening voor nam in 1962: de farce, deurenkomedie A Funny Thing Happened on the Way to the Forum. Vooral die laatste is voor Sondheimliefhebbers een kans die ze beter niet laten liggen.

Ook al kent deze productie in een regie van de Ier Cal McCrystal behoorlijk wat inkakmomenten, heel wat lappen gesproken tekst en wil de Britse humor niet altijd blenden met de smaak van het Franse publiek (wat de acteurs ondertussen zelf ook beseffen en daar via meta humor mee spelen), er zijn toch genoeg (voornamelijk muzikale) lichtpuntjes (denken we maar aan het themalied ‘Comedy Tonight!’) om deze van je to do lijstje af te kunnen vinken. Niet dat je daarna het gevoel hebt deze farce nog eens een tweede keer te hoeven zien weliswaar. Want daarvoor is ie te vrijblijvend.

Als de kat van huis is, zou evengoed de titel kunnen geweest zijn van A Funny Thing Happened on the Way to the Forum. Wanneer Senex (Patrick Ryecart) en Domina (de Franse sopraan Valérie Gabail) er allebei apart even op uit trekken, laten ze hun woonst over aan de oudste slaaf: Hysterium (Andrew Pepper). Hun zoon Hero ziet zijn kans schoon. Hij wil de maagd Philia het hof maken. Ze is net door Marcus Lycus (Martyn Ellis) die naast het huis van de Senexen een luxebordeel open houdt voor de rijkere klasse verkocht aan de soldaat Miles Gloriosus (John Owen-Jones). De twee gaan trouwen.

Senex blijkt het huis wel eens te frequenteren want gelukkig is ie niet met Domina, en da’s een understatement. De jonge slaaf Pseudolus stelt Hero voor dat ie hem zal helpen het hart te veroveren van Philia. Dat doet ie uiteraard niet zomaar. Slaagt hij daar in, dan wil ie zijn vrijheid terug. Maar wanneer Senex en vervolgens Domina vroeger dan verwacht terug thuis komen, is het hek helemaal van de dam. Senex klopt drie keer op de deur van zijn huis aan waar Philia is ondergebracht. Zij denkt daardoor dat Senex Miles Gloriosus is.

Vermomd in dezelfde witte jurk als Philia wil Domina de ontrouw van haar man aantonen. Philia zelf die verliefd is geworden op Hero zal stellen dat alleen maar haar lichaam Miles Gloriosus zal toebehoren. Haar hart ligt bij Hero. Vandaar ook dat ze de soldaat probeert te mijden. Hysterium wordt door Pseudolus ingezet om verkleed als haar een dode versie te spelen. Maar dat plan mislukt wanneer Miles haar van dichtbij wil zien.

De andere buur van Senex, Erronius (David Rintoul) is al jaren op zoek naar zijn zoon en dochter. Wanneer hij na een lange zoektocht van 20 jaar thuis komt, hoort ie geluiden in zijn woonst. Om die geesten weg te jagen moet ie 7 keer rond de heuvels van Rome lopen. Uiteindelijk blijken Miles Gloriosus en Philia broer en zus en Erronius hun vader die eindelijk zijn zoektocht kan staken. Ze kunnen bijgevolg niet met elkaar trouwen. Hero en Philia wel. Miles Gloriosus wordt ruim gecompenseerd wanneer ie niet met zijn zus kan trouwen. Hij krijgt twee courtisanes, een tweeling zelfs, in de plaats wat mathematisch ‘oneindige mogelijkheden’ oplevert. Hysterium kan eindelijk terug tot rust komen, Pseudolus krijgt zijn vrijheid terug én daarbovenop Gymnasia (verbluffend neergezet door contortioniste Senay). De enige verliezer is Senex. Aan zijn situatie verandert er niets. Hij blijft namelijk opgescheept zitten met Domina. En de tip die hij geeft in het begin van het stuk, blijft dus overeind: ‘Word nooit verliefd tijdens een totale zonsverduistering.’

Je merkt het: als je tot de club van de wokers behoort, dan is  A Funny Thing Happened on the Way to the Forum beslist niet je ding. Vrouwonvriendelijke teksten (in ‘Bring me my bride’ klinkt het onder andere ‘There are towns to plunder, temples to burn and women to abuse’, ‘Denk aan je vrouw op het platteland’ - ‘Dat is een probleem van het platteland’) of showeffecten (Domina’s komst of vertrek wordt steeds begeleid met het geluid van gedonder bv.), objectivering, genderclichés enz. passeren hier onder andere de revue. Verder is er ook taalhumor. ‘Seize her’ wordt verstaan als ‘Hail Caesar’. En verder knipoogt de voorstelling meermaals naar het theaterwereldje en haalt het zijn kunstvorm en alles wat er soms bij komt kijken (o.a. dubben) onderuit.

Vocaal zijn Neima Naouri als Philia en Josh St Clair als Hero het sterkst als duo in deze A Funny Thing Happened on the Way to the Forum. Onder andere in ‘Lovely’ blenden hun stemmen perfect en de chemie werkt echt wel op het podium. Minder vinden we de zangprestatie van Rufus Hound als Pseudolus. Hij klinkt wat nasaal, verkouden zelfs waardoor ie niet altijd even steady zingt.

Ook leuk én toegegeven welgekomen is het special effect wanneer uit het podium in het tweede deel fonteinen verschijnen in een korte maar wel over the top water- en bloemenscène. Maar al met al is het set design van Tim Hatley met drie draaiende huizen als troef verder weinig verrassend. Net als de productie zelf trouwens die te trouw blijft aan de brontekst en wat ons betreft hier en daar gerust de schaar mocht in zetten.

< Bert Hertogs >