Recensie J’aime la vie ★★1/2

J’aime la vie is een slepende film over een slepende ziekte. In die zin dat de debuutprent van Mathias Sercu pas vanaf de tweede helft boeit (rond de veertigste minuut keken we zelfs voor de eerste keer al naar onze klok tijdens deze 99 minuten durende prent). Wanneer ie het thema rond Mira (Janne Desmet), een verpleegster palliatieve zorgen die zelf geconfronteerd wordt met een uitgezaaide kanker, opentrekt en focust op de jeugdtrauma’s die zij, haar oudere broer Rocco (Jurgen Delnaet) en Mario (Bert Dobbelaere) hebben opgelopen omdat hun moeder Christianne (magistraal neergezet door Els Olaerts) meer op café zat dan haar kinderen opvoedde waardoor haar twee jongste kinderen geplaatst werden, behalve Rocco, die was dan al 18 – hij kwam er plots alleen voor te staan en mocht vanaf dan proberen te overleven -, wist ie ons wel te boeien.

Mario is de zwakzinnige van het trio en verblijft in een jeugdinstelling. Christianne kreeg Rocco dan weer toen ze zelf nog een kind was, 16. De vader verdween kort daarna uit haar leven. Het is wanneer Mira haar moeder na jaren geen contact meer met haar gehad te hebben in de Ardennen opzoekt en wil laten weten hoe het met haar gaat, dat de kat op de koord komt. Rocco heeft immers zijn moeder, die hij niet als een moeder beschouwt, altijd verweten dat ie van de een op de andere dag aan zijn lot overgelaten werd. Hij wil haar dan ook niet meer zien. Als ze dan toch opduikt in hun hotel omdat Mira contact heeft gezocht met haar, gaat ie helemaal door de rooie. Delnaet die een personage met een kort lontje speelt, hij kan dat. We hebben hem dat al vaker zien doen. Wat zijn acteerprestatie zo sterk maakt, is dat ie de sfeer van de film helemaal weet te doen kantelen en dan heeft ie helemaal onze aandacht.

Het is dankzij Rocco dat de wonde blootgelegd wordt en de kijker in J’aime la vie te zien krijgt hoe Delnaets personage een gesloten man is geworden, verre van het vrolijke type dat zijn zus is.  Maar ook hoe deze familie generatie op generatie een trauma dreigt mee te slepen. Rocco verwijt zijn moeder niet naar hem en zijn zus en broer om te hebben gezien. Maar wanneer hij absoluut zijn wil wil doordrijven om te gaan vissen, is ie zo alleen met zichzelf bezig dat ie Mario en Mira’s dochter Sam (Mattias Busschaert) uit het oog verliest. Dan kan je niet anders vaststellen dan dat de pot de ketel verwijt dat ie zwart ziet. Ook Rocco ziet eigenlijk niet om naar anderen en grijpt naar de drank … Sam is geboren als een jongen maar identificeert zich als een meisje. Als meisje met een pruik, geschminkt en in een jurk naar de lagere school gaan, mag ie niet. Ze wordt ook gepest door andere kinderen op school.

De tweede sterkste scène van J’aime la vie is onmiskenbaar die wanneer Olaerts zich als Christianne gaat moeien met de opvoeding van haar kleinkind door Mira: ‘Ge gaat er toch geen jeannet van maken?” Een gekwetste Sam vlucht dan meteen weg naar de badkamer.  

Dat Janne Desmet perfect weet te schakelen in een drama als dit tussen ernst en luchtigheid, hoeft niet te verbazen. Als geen ander weet ze perfect te doseren en die uitersten met elkaar te blenden in haar acteerspel. Het is dan ook vooral Els Olaerts die we een verrassende rol sterk en overtuigend zien neerzetten, een bijrol weliswaar, maar wel het soort rol waarin we de actrice nog nooit eerder zagen schitteren, als een sociaal geval. De tics, de manier waarop ze rookt, zittend aan een tafeltje … het is allemaal bijzonder realistisch.

In zo’n scène merk je over wat een métier ze beschikt. Maar vooral: als je haar indrukwekkend cv er bij neemt, ook wat een breed scala aan rollen ze aankan. Groter kan het contrast niet zijn tussen deze rol van Christianne en die van de Voorzitster van het Hof van Assisen in De Twaalf, de tweede reeks die recent op VRT 1 te zien was, menen we. En wil net nu, dat wij het vooral boeiend vinden wanneer acteurs of actrices rollen aannemen waarin ze zich op een totaal andere manier kunnen tonen aan hun publiek dan voor de zoveelste keer meer van hetzelfde te bieden.

Last but not least zet Mattias Busschaert als Sam Drakim (heb je hem?) op een heel intieme en geloofwaardige manier een meisje neer dat in een jongenslichaam geboren werd. Zo wordt J’aime la vie niet zo zeer een film over het leven, maar vooral een over (zelf)aanvaarding en komaf maken met het steeds zwaarder wordend rugzakje dat je vanaf je jeugd met je meesleept.

Eerlijk? Als film over kanker was de tragikomedie All of us drie jaar geleden stukken beter dan deze J’aime la vie. Maar wanneer die laatste de psychologische kaart trekt en de jeugdtrauma’s blootlegt van verschillende personages in combinatie met het genderthema, weet die ons alsnog te boeien.

< Bert Hertogs >