Recensie Mr. Beam ★★★1/2

‘En heb je al zin om te gaan werken later?’ vraagt een papa aan zijn zoontje nadat ze Mr. Beam gezien hebben in de kleine zaal van hetpaleis. ‘Nee!’ klinkt het resoluut uit de mond van de jongen. ‘Dan weet je al wat je moet doen. De procedure volgen.’ antwoordde zijn vader. Inderdaad, een heel fijn beeld over het kantoorleven schetst Mr. Beam niet bepaald, wel een realistisch dat dankzij de tekst van Jonas Baeke en Lucas van der Vegt en het spel van die laatste ook een over the top grappig beeldend surrealistisch kantje krijgt. Of hoe deze voorstelling bureaucratie als een dagelijkse moderne queeste voorstelt.

In ruil voor het werk dat je doet kan je leuke dingen doen in het weekend en wanneer je je verlofdagen opneemt. Werken wordt dus al meteen gekoppeld aan iets dat niet bepaald fun is in Mr. Beam. Vakkundig legt die aan 6-plussers uit wat een procedure is. Op school is dat bijvoorbeeld dat je je jas aan de kapstok hangt voor je de klas in gaat, en als je naar het toilet gaat dat je daarna je handen wast. In het theater geldt dan weer de procedure dat je als toeschouwer kijkt en luistert en dat diegene die op het podium staat wel mag praten.

Mr. Beam krijgt van zijn manager een deadline opgelegd. 3 cijfers moet ie ingeven tegen een bepaalde datum. Maar hij krijgt te maken met een error, dat is het systeem dat zegt dat het ziek is, niet meer kan. Hij heeft blijkbaar niet de toegangsrechten om het nodige te doen. Zijn collega Jo, een vrouw waar ie het best mee kon vinden, is ondertussen vervangen door een robot omdat ze ‘te laag in waarde’ bleek. Met de quote ‘Jo zie ik nog wel maar eigenlijk nooit meer.’ toont de voorstelling ook aan dat het contact tussen mensen verdwijnt wanneer functionele relaties eindigen. Het toont tevens ook de fundamentele eenzaamheid aan van de werknemer die in een soort hallucinerende trip zijn kantoorbenodigdheden ziet transformeren in zijn meerderen.  

Om zijn taak te kunnen volbrengen, moet Mr. Beam de juiste dienst weten te vinden om toegang te krijgen. Hij wordt van het kastje naar de muur gestuurd, zal uiteindelijk zijn geboekte cruise naar nergens, gewoon wat dobberen op de zee in plaats van een all inclusive vakantie naar de Turkse Rivièra dat de vakantiedienst zo hard promoot, cancellen om het hoofdkwartier te kunnen bereiken en dan welbepaald diensthoofd Denise (die heel hard van lange dagvullende vergaderingen houdt) en kantoorverantwoordelijke Nexus. Zij moeten hem de handtekeningen bezorgen voor zijn volmacht (wat hier het leuke taalspelletje oplevert met ‘vol macht’). De bedoeling is dat ie zo tot een verhoogd toegangstoelatingsbewijs geraakt. Denise geeft al snel haar akkoord, maar Nexus daarentegen verwijst zijn aanvraag zelfs na meermaals aandringen naar de prullenbak.

Stress, angst om een deadline niet te halen, (onrealistische) verwachtingen van een manager die je kopzorgen bezorgt, de work-life balance, … het zijn allemaal zaken waar Mr. Beam mee te kampen krijgt. Tijdens zijn zoektocht komt ie nog behoorlijk wat andere hindernissen tegen zoals een brainstorm (hier iets waar ie – hoe grappig! – voor gaat schuilen onder zijn bureau terwijl we stormgeluiden te horen krijgen).

Een droomjob mocht ie dan wel niet uitoefenen, maar het was wel een job. En dat is exact wat Mr. Beam treffend aan kinderen meegeeft. Er zullen altijd zaken op je professioneel pad komen die je eigenlijk niet wil doen, mensen die je tegenwerken, en systemen, procedures of dilemma’s waar je voor komt te staan. Moed, heldhaftigheid en niet zelden héél veel geduld komt daar in zekere zin bij kijken om die alledaagse uitdagingen aan te gaan. Al kan je ze zoals velen ook doen gewoon ontwijken en ze (constant) van je afschudden. Waar kies jij voor?

< Bert Hertogs >