Recensie Hairspray ★★★★

“Hoe zwarter de vulling, hoe beter de smaak!”, zingt het personage Seaweed in de familiemusical ‘Hairspray’. En het dient gezegd: hij heeft gelijk. Deep Bridge heeft deze keer (eindelijk) gekozen voor een erg inclusieve cast die breekt met het stereotiepe beeld van de slanke, witte musicalster.  En dat werpt zijn vruchten af. ‘Hairspray’ is dan ook dé feel-good-musical bij uitstek die een lans breekt voor integratie en body positivity. Zo’n boodschap komt volledig tot haar recht als die ook uitgestraald wordt door de productie. Een tweede gigantisch voordeel van die inclusieve casting is dat je als publiek Jozefien Grossen kan zien schitteren in de rol van Tracy Turnblad. Ze heeft de looks, de moves en … de stem. Daarbij weet ze zich perfect staande te houden tussen toppers als Ann Van den Broeck en Sandrine Van Handenhoven. Bij de mannen werd ons hart gestolen door Francisco Schuster die zich tijdens ‘Vertel het maar’ volledig mag laten gaan in het gevoel van de soul en daar helemaal openbloeit.

Interview Francisco Schuster

Hairspray vertelt het verhaal van het opgewekte tienermeisje Tracy Turnblad die ervan droomt om naast haar crush Link Larkin te mogen dansen in het populaire tv-programma ‘The Corny Collins Show‘. Tracy’s moeder Edna verbiedt haar om op auditie te gaan omdat ze schrik heeft dat ze met haar maatje meer zal uitgelachen worden. Tracy negeert haar moeders wensen en trekt samen met haar vriendin Penny naar de auditie. Ter elfder ure komt het vrolijke tweetal de studio binnen gelopen en vraagt Penny: “Ben ik te laat om auditie te doen?” Daarop krijgt ze van Velma Von Tussle het kwetsende antwoord: “Te laat ni! Te dik!” 

Velma Von Tussle is de producer van ‘The Corny Collins Show‘ en voormalig Miss Baltimore Crabs. Ze is absolute voorstander van het behoud van de segregatie zoals die in het Baltimore van 1962 was georganiseerd en wil koste wat kost haar dochter Amber laten kronen tot Miss Teenage Hairspray. Amber is echter niet het slimste kuiken uit het nest en moet het enkel van haar looks hebben. 

Amber moet niets hebben van Tracy omdat ze haar te dik vindt én omdat haar vriendje Link Larkin Tracy al een eerste begeerlijk blik heeft gegund. Ondanks het feit dat de kaarten duidelijk niet in haar voordeel waren geschud, verovert Tracy toch een plaatsje in ‘The Corny Collins Show‘ omdat ze de presentator kan imponeren met een danspas die ze leerde van Seaweed. Haar verschijning op tv maakt haar instant beroemd. Wanneer Tracy op live-tv bekend maakt dat ze tegen discriminatie en voor integratie is, komt bij Velma de stoom uit haar oren en laat ze Tracy buitengooien. 

Daarop neemt Seaweed Tracy en haar vriendin Penny mee naar het ‘zwarte deel’ van Baltimore waar zijn moeder, Motormouth Maybelle, een platenwinkel heeft. Motormouth Maybelle mag één keer per maand, op ‘Negro Day’, een gekleurde editie van het tv-programma maken. Samen met Tracy wil ze de krachten bundelen om het netwerk te overhalen om in de toekomst alleen nog geïntegreerde versies te maken van ‘The Corny Collins Show‘. Hun eerste protest doet hen in de gevangenis belanden. Ze geven de moed echter niet op en plannen een grote actie tijdens de live-uitzending van de verkiezing van Miss Teenage Hairspray. 

Ondanks het feit dat ‘Hairspray’ echt wel een heerlijke, grappige, feel-good musical is, behandelt hij toch een reeks thema’s die ook in 2024 nog maatschappelijk relevant zijn. België heeft dan misschien nooit een samenlevingsvorm gekend waar blank en zwart strikt gescheiden werden, maar racisme is ons in Vlaanderen jammer genoeg niet vreemd. Ook de verheerlijking van het ‘perfecte lichaam’ en de daaruit voortvloeiende discriminatie van degenen die niet aan dit ‘ideaalbeeld’ kunnen voldoen, is in deze tijd van Photoshop en Instagram-filters een betreurenswaardig gegeven. 

Waar we in het verleden bij de productie van ‘RENT’ nog de kritiek moesten leveren dat de cast veel te wit was, is het fijn om te zien dat Deep Bridge in haar casting voor ‘Hairspray’ bewust heeft gekozen voor diversiteit. En wat we toen al verkondigden blijkt een feit: je kan dit perfect doen zonder ook maar iets in te moeten boeten op kwaliteit. Integendeel zelfs. Sandrine blaast in het tweede deel van Hairspray de rest van de cast bijna van het podium wanneer ze ‘Maar ik zal blijven gaan.’ zingt. De trage blues bouwt beheerst op tot een knaller van formaat die het gevoel krijgt van een gospel. Het is een heel intens nummer dat door Sandrine wordt bekroond met een geweldig krachtig slot. Je hebt bijna zin om mee op de barricades te gaan staan tot je je realiseert dat dit niet ‘Les Misérables’ is. 

Maar Sandrine is niet de enige topper in deze cast. Als publiek word je vocaal echt verwend. Ann Van den Broeck mag de feeks uithangen en kan op het ritme van de tango in ‘De legende van Miss Baltimore Crabs’ ongegeneerd body-shamen. En net op het moment dat je als publiek klaar bent om haar eens stevig de mond te snoeren, schudt ze even uit de losse pols een stukje ‘Königin der Nacht’ uit de Toverfluit uit haar mouw. En zo wordt Anns Velma het personage “you love to hate”. 

Liv Van Aelst is dan weer de meest veelzijdige actrice uit het gezelschap. Als trefbalcoach heeft ze de bedenkelijke slogan: “Laat den bal maar aan de kant. Samen douchen is plezant.” Wanneer daar de wenkbrauwen al van gaan fronsen, heeft ze later in Hairspray als de moeder van Penny nog: “Zwart volk in huis. Nu krijg ik dat nooit meer verkocht!” We kunnen u nu al geruststellen dat de moeder van Penny haar mening tegen het einde van show zal bijstellen voor u het idee zou krijgen om rotte tomaten mee te brengen. Liv haar beste moment in de voorstelling is wanneer ze op het einde van deel één als cipier de sfeer mag zetten door eens lekker los te gaan met het scatten in ‘Welkom in het poppenhuis’. Ze krijgt de vocale ondersteuning van de rest van de cast en levert de positieve vibe die je naar de pauze leidt. 

Nog zo’n positieve vibe krijgen we van Francisco Schuster. Uit #LikeMe leerden we al dat hij kon zingen en acteren, maar in Hairspray bloeit hij verder open. Hij straalt werkelijk in zijn rol van Seaweed J. Stubbs. Zijn ‘Vertel het maar’ bruist van energie. De soul klinkt lekker door in zijn stem, het dansje straalt pit uit en zijn hele présence  schreeuwt jeugdig enthousiasme uit. Op het einde van het nummer gaat hij dan ook nog eens spelen met de zang en pakt hij het publiek volledig in. Wat een puike prestatie. Wat een talent. 

Francisco is niet de enige die de overstap maakt van #LikeMe naar Hairspray. Lotte De Clerck mag de rol vertolken van Penny Pingleton, het zweverige vriendinnetje van Tracy. Het is een heel grappig en luchtig personage dat tijdens ‘Ik hoor de klokken al’ vrolijk over het podium dartelt en daarbij Velma en Amber even een andere pose geeft. Het is geen groots gebaar, maar wel geestig om te zien.  Dat blijft ook de constante van haar personage: niet het grootste lichtje, maar wel een warm lampje. Het is trouwens mede dankzij Lotte dat we in deze uitvoering van Hairspray meer zijn gaan houden van ‘Mam, ik ben een grote meid’. Het is de voortreffelijke zang van Jozefien Grossen, Lotte De Clerck en Amy Courtens die dit vrolijke nummer hier echt wel naar een hoger niveau tilt. 

Als u goed aan het volgen bent, weet u dat we nog minstens één troefkaart achter de hand hebben: Jozefien Grossen. Zowel qua uitstraling, acteren als zang, zet zij een excellente prestatie neer. Haar Tracy straalt een ietwat naïeve spontaniteit uit die in alles en iedereen het positieve wil zien. Dat verklaart ook waarom Hairspray ondanks de maatschappelijke thematiek ook een absolute feel-good musical is. Jozefien weet dat enthousiasme probleemloos uit te stralen terwijl ze tegelijkertijd een technisch sterk parcours rijdt. Ze beschikt niet alleen over een mooie zangstem, ze weet die ook perfect te beheersen zodat een nummer als ‘Goeiemorgen Baltimore’ in het openingsnummer heel vrolijk klinkt, maar in de reprise wanneer ze in de gevangenis zit juist weer heel fijn en breekbaar met een lichte huivering in de stem. Jozefien Grossen etaleert beheersing en kracht; kan een nummer heel klein en intiem brengen of juist heel uitbundig en groots. In het finalenummer ‘Niemand stopt de beat’ gooit ze alle remmen los en staat ze stevig te swingen en te shaken. Wie zou denken dat stevige vrouwen niet zo vlot kunnen dansen, mag hier dat vooroordeel definitief inpakken. ‘Niemand stopt de beat’ is één brok positieve energie. 

Nu we het toch over positieve energie hebben, moeten we het even over Steve de Schepper hebben. Zijn personage Wilbur Turnblad mag dan lengtegewijs wat minder bedeeld zijn, een positievere ingesteldheid kan je haast niet vinden. Samen met zijn vrouw Edna, gespeeld door Florian Avoux, vormen ze het komische duo uit de voorstelling. Hun nummer ‘Op u stoa gen moat’ (Wilbur heeft nu eenmaal een Gents accent) is een heerlijke ode aan de lekker ouderwetse, onvoorwaardelijke liefde. De dansers in rokkostuum en met stok die op de achtergrond de scène mogen vullen, vormen een heerlijke knipoog naar de showballetten uit de tijd van toen. 

Florian Avoux is overigens heerlijk om te zien en te horen als Edna. Met zijn rijzige gestalte torent hij boven de rest uit terwijl hij toch een erg timide en teruggetrokken moeder speelt. Het is opvallend hoe hij in ‘Mam, ik ben een grote meid’ niet uit de toon valt in het achtergrondkoor met Ann en Liv. Ook in het Motown-nummer ‘Welkom in de ‘60s’ staat Florian flink zijn vrouwtje. Het is ook weer zo’n nummer dat de sfeer er lekker in brengt. 

Nu horen we de kritische lezer bijna denken: Als jullie zo opgetogen zijn over de acteer-, dans- en zangprestaties en zo liederlijk strooien met complimenten, waarom dan geen vijf sterren? Dat is mede de schuld van de geluidstechnicus en de techniek. Iets te vaak werd een microfoon net te laat open gezet of klonk een acteur te ver op de achtergrond. Er was ook wel eens een fluitende toon te horen door de boxen. Op zich allemaal geen wereldschokkende dingen, maar het neemt toch wat weg van de beleving. Daarbij valt het ook op dat de laatste jaren de budgetten voor decor minder zijn dan vroeger. Men moet de tering naar de nering zetten en daarbij moeten keuzes gemaakt worden. Het decor van Hairspray is best mooi en zeker ook functioneel, maar in vergelijking met het buitenland valt het wat mager uit. 

Versta ons niet verkeerd: Deep Bridge’s productie van Hairspray is absoluut de moeite waard en laat zien dat Vlaanderen heel wat talent heeft in de meest diverse groepen uit onze samenleving. Het is het levende bewijs dat inclusiviteit een absolute meerwaarde is. 

< Sascha Siereveld > 

Cast:

Tracy Turnblad: Jozefien Grossen
Edna Turnblad: Florian Avoux
Wilbur Turnblad: Steve de Schepper
Link Larkin: Jérémie Vrielynck
Penny Pingleton:  Lotte De Clerck
Prudence ‘Prudy‘ Pingleton (trefbalcoach- cipier): Liv Van Aelst
Corny Collins: Laurenz Hoorelbeke
Amber Von Tussle: Amy Courtens
Velma Von Tussle: Ann Van den Broeck
Motormouth Maybelle: Sandrine Van Handenhoven
Seaweed J. Stubbs: Francisco Schuster
Mr. Pinky/Spritcer: Jervin Weckx
Little Inez: Nayah Bertels, Jillia Amadala, Charlize Fobe

Creatives:

Script: Mark O’Donnell en Thomas Meehan
Muziek: Marc Shaiman
Songteksten: Marc Shaiman en Scott Wittman
Regie: Stany Crets
Choreografie: Laurent Flament
Decorontwerp: Ellen Windhorst en Jolanda Lanslots
Lichtontwerp: Jason Taylor
Hair & Make-up: Kim Van den Berge en Kato Muylst
Kostuum: Christophe Coenegrachts en An Somers
Creative Producer: Koen Hendrickx
Producent: Deep Bridge
Gebaseerd op de New Line Cinema film, geschreven en geregisseerd door John Waters