Recensie Kris Defoort - Dirk Roofthooft - Lod - ‘The Brodsky Concerts‘

Vreemd, een voorstelling rond woordkunst, voorzien van eerder subtiele pianobegeleiding die we in de nagelnieuwe muziekstudio in de nieuwbouw van deSingel mogen meemaken. De voorstelling past beter onder de noemer “theater” dan wel “muziek”. In “De Brodsky concerts” graait acteur Dirk Roofthooft in het oeuvre van de in 1996 overleden Joseph Brodsky. In Amerika leefde de man in ballingschap, nadat ie uit zijn moederland Rusland uitgewezen werd in 1972.

Brodsky is een zeer beschrijvend dichter geworden. Heel wat natuur- en landschapsbeelden kon hij verwoorden met een ontzettend gevoel voor precisie. Als het ware durfde hij inzoomen op ogenschijnlijke details om dan weer afstand te nemen. In Amerika moest de man opnieuw op zoek naar zijn plek in een andere maatschappij. Isolement, eenzaamheid zijn thema’s die in die periode aan de oppervlakte kwamen. Wanneer hij zelf zijn gedichten in het Russisch voordroeg, viel vooral het klankbad en de bijna zingende toon op die de man hanteerde.

Vertaald naar het Nederlands, plaatsgenomen achter een muziekstandaard, slaagt Dirk Roofhooft er nauwelijks in om ook zangerig met het tekstmateriaal om te gaan. Hooguit kan hij er ritme in stoppen , emotie en een verschil tussen luid en zacht. John Lennons Imagine wordt door beide heren wat gespeeld onzeker gezongen op een tekst: “Als je Chinees was, dan leerde ik de taal. Als je hield van vulkanen, dan zou ik lava zijn. Als je mijn vrouw was, dan zou ik je geliefde zijn.” Een nummer dat ze op het einde van de voorstelling opnieuw herhalen.

Die begint met een amicale groet. Hun glazen vullen ze met water. Stilte, enkel hun adem en het inschenken van het water horen we. Het is snikheet in de muziekstudio. De woorden van de ticketscheurders, dat de voorstelling een uur en een kwartier zou duren en we de zaal niet konden verlaten, begonnen een steeds venijnigere bijklank te krijgen. Roofthooft kam voor het eerst in contact met Brodsky’s werk toen ie hem tijdens een programma op de Nederlandse televisie “Nature Morte” hoorde brengen. Het zou het gedicht worden, waarnaar The Brodsky Concerts toewerkte.

Met een tristesse in Roofthoofts stem horen we” Kijk het sneeuwt. Ja de winter is daar.“ in “Herfstkreet van de havik”. Roofthooft is nog te tekstgebonden. Later zou ie in een ander gedicht nog aan tekstcorrectie doen. Het woord “gespikkelter” wordt “gespikkelder”. De balpen wordt dan een tweede maal bovengehaald. “Wij tweeën zullen wonen aan de kust. Ik zal verouderen jij niet. Ons kind zal blijven kijken naar een vlinder die rondom de lamp blijft cirkelen.” Die vlinder bezorgt pianist Kris Defoort de inspiratie om vluchtig pianospel te laten horen. Later voegt hij via zijn computer daar een extra dimensie aan toe, wanneer we 2 piano’s, waarvan een op klankband,  door elkaar horen klinken.

The Brodsky Concerts in de nieuwe muziekstudio van deSingel is zoals de ruimte zelf. Die heeft nog zijn tijd nodig om meer te worden dan alleen maar een afgewerkt product. De voorstelling zelf is dat ogenschijnlijk, maar mist een goed georkestreerde opbouw, een spanningsboog die je op je punt van je stoel houdt ook al zit je in een ruimte waar een zengende hitte voor okselvijvers zorgt. Roofthooft is een begenadigd spreker. Dat ie echter tekstgebonden is en dus zijn tekst niet uit het hoofd kent, valt niet goed te keuren. Minpunten kregen we daarvoor in de academie destijds. Dat rekenen we dubbel door omdat het hier om een beroepsacteur gaat.

< Bert Hertogs >