Recensie Sidi Larbi Cherkaoui en Shantala Shivanlingappa: Play

De nieuwe creatie “Play” van Sidi Larbi Cherkaoui en Shantala Shivanlingappa is een ode aan spelen, spel in al zijn betekenissen. Muziek, woord, ritme, toneel, gezelschapsspel, kinderspel, poppenspel en dans versmolten beide tot een opvallend warme voorstelling die overgoten werd met afwisselend een Oosters, dan weer Westers sausje.

De voorstelling opent met een Japans traditioneel kinderliedje “Thinsagu nu hana” waarbij Cherkaoui en Shivanlingappa deel uitmaken van de muzikanten. Samen zingen ze het lied, Cherkaoui zien we ook de harp bespelen. Indische en Arabische instrumenten staan naast elkaar en geven elkaar een rijk klankenpalet. Darbuka, santour, bendir en riqq zijn er maar enkele die het Oosten vertegenwoordigen. Piano en viool staan voor het Westen. Samen geven ze de ganse voorstelling een warme klankkleur. Elke muzikant zit nochtans op zijn eigen podiumeilandje dat naar een andere plek kan gerold worden.

Het vele gebruik van hout refereert dan weer naar eerdere werken van Cherkaoui. Grote schaakstukken staan in groepjes op verschillende plaatsen. Achteraan hangt een rechthoekig vlak met 15 vierkanten houten panelen die horizontaal kunnen omdraaien. De ene keer laat het een bruine wand zien, de andere een witte.

Donkere en witte vlakken komen visueel wel vaker terug hetzij via projecties hetzij via de belichting. Zo begint de voorstelling ook met een partijtje schaak tussen Cherkaoui en Shivanlingappa, op stoelen die Frans aandoen. Beide dansers, choreografen en zangers in deze voorstelling leggen dus behoorlijk wat verwijzingen naar de culturele invloeden die ze zelf meedragen. Cherkaoui is half Marokkaans half Belgisch, Shivanlingappa werd in India geboren maar groeide op in Parijs.

Zij leidt aanvankelijk de dans, Cherkaoui laat zijn danstaal door de hare beïnvloeden. Maar later beïnvloedt hij haar. Opvallend zien we hen beide veel accent leggen op de handen, of bewegingen die van onder naar boven golvend worden uitgevoerd. Cherkaoui, Bragantini en de groep tekenden voor een heupdans. Sterk contrast geeft dat met de strakke lijnvoering van de pop die Cherkaoui vastheeft en die Shivanlingappa’s pop een beweging stap voor stap aanleert. Vaak knikt de pop “neen” en “opnieuw”. Beiden zitten zo in een wat strenge leerkracht-leerling verhouding. Een knipoog.

“Play” doseert dus goed qua humor. Wanneer beiden geblinddoekt “A whole new world” uit Disney’s Alladin zingen begeleid door harp en viool, moet je dat vooral als statement interpreteren. De wereld en zijn culturen die Disney voorstelt, wijkt behoorlijk af van de realiteit. Je moet al blind zijn, om dat niet te zien. In de voorstelling zal Cherkaoui zijn tegenspeelster ook even als een marionettenpop doen bewegen. De koordjes denk je er als toeschouwer spontaan bij. Ongewild zorgde Cherkaoui voor extra humor, toen hij een tango danste met Shivanlingappa die hiervoor haar zilverkleurige hakken aan deed. Even ging hij in de fout. De choreograaf moest er zelf even een lachje om laten.

Die passen met de voeten leken nochtans niets in vergelijking met het vlugge en complexe voetenwerk dat we beiden zien uitvoeren in een kuchipudidans die zijn ontstaan kende in Kuchipudi, in Zuid-India. De Westerse “tegenhanger” ervan is met de handen op tafel klappen en zo ritme doorgeven. Een fijne referentie naar onze jeugd waar we dat wel vaker aan tafel deden terwijl we wachtten op een maaltijd op een zomerkamp. Het tweetal wordt hiervoor bijgestaan door 2 muzikanten die mee aan een fascinerend stukje ritmeklap doen. Matthieu Ricart’s tekst rond geluk, het verschil met “pleasure” en hoe we dit kunnen bekomen via “mindtraining”  en meditatie brengt Shivanlingappa tot een ode aan de piano. Wetenschappelijk onderzoek bevestigt wel vaker dat er een verband is tussen de ontwikkeling van de geest en piano spelen.  Dus zetten ze zich allemaal aan een piano en leidt dat tot een 10-mains.

“Play” staat ook voor het driehoekje waarmee u een cd-, dvd-, cassette-, of video-speler mee bedient. We krijgen het visueel te zien nadat we een resem gezelschapspellen geprojecteerd kregen zoals mikado, een tol, schaakbord, … Dan gaat het driehoekje over in de twee streepjes van “pauze” en is de voorstelling afgelopen. Maar stoppen, doet die niet. Elk project evolueert immers.

“Play” werd opgedragen aan de betreurde choreografe Pina Bausch, die het tweetal 2 jaar geleden uitnodigde om samen te werken. Een mooiere en rijkere voorstelling als deze kan je haast niet inbeelden als deze aan je opgedragen wordt. Genoten hebben we en met ons een volle deSingel.

< Bert Hertogs >

De muziek uit de voorstelling:

1.Thinsagu nu hana (Japanese traditional children’s song)

2.Chess (Gabriele Miracle & Tsubasa Hori)

3.Rhythm Dialogue (Gabriele Miracle & Tsubasa Hori)

4.Jati (Shantala Shivalingappa – Tsubasa  Hori – Gabriele Miracle)

5.Kamala Nayana (Prof.B.Ramamoorthy Rao)

6.Flare (Olga Wojciekowska)

7. Cecilia (Traditional/arr.Patrizia Bovi)

8. Panchi (Prof.B.Ramamoorthy Rao)

9. Fortuna Blue( Patrizia Bovi)

10. Puppets (Olga Wojciekowska & Tsubasa Hori)

11. Barasay (Prof.B.Ramamoorthy Rao)

12. Per non far lieto (ballade,arr Patrizia Bovi)

13. Broken Puppets (Olga Wojciechowska)

14. Table Rhythm (Shantala Shvianlingappa & Group)

15. Je Muir  d’amourete (Adam de la Halle XIII cent)

16. Hips (Group, Larbi Cherkoui, Gabriele Miracle Bragantini)

17. Rinaldo (Patrizia Bovi)

      Gerineldo (Traditional Spain)

18. A Whole New World (Disney, Tim Rice, Music: Alan Menken)

19. Piano Tango (Gabriele Miracle Bragantini)

20. Text Happiness talk by Matthieu Ricart on TED.com

21. Piano 10 hands (composed by Szymon Brzsoska)

22. Edo Bayashi (Japanese traditional risum)

23. Say it‘s Possible (Terra Naomi)

24. Medley everything